فضای سبز شهری

 ♦️ بخش I : آشنائی با فضای سبز  :

تعریف فضای سبز

برای دست یافتن به توصیف دقیقی درباره فضای سبز باید ابتدا به تبیین مفهوم بپردازیم .

فضا می تواند آنقدر تاریک و وسیع بنظر برسد که احساس وجود بعد سوم را در ما از بین ببرد و یا چنان به چیزهایی داخل خود کیفیت دهد که آنرا سه بعدی بنامیم .نمونه یک فضای دو بعدی ((صفحه )) و نمونه یک فضای سه بعدی یک ((جعبه)) است .اشیاء داخل دارای کیفیت خاصی هستند به عبارتی قابل درک هستند .

اگر فضای مورد نظر سبز باشد در حالت دو بعدی به ((سطح سبز )) معروف است ودرصورتیکه سه بعدی باشد به عنوان ((فضای سبز )) دسته بندی می گردد .سطوح سبز زمینهای هستند که دارای پوشش های گیاهی کوتاه نظیر چمن و گیاهان پوشش هستند و معمولا بازده اکولوژیکی  آنها ناچیز است .

فضاهای سبز زمینهایی هستند که با پوششهای گیاهی بلند نسبتا بلند مثل انواع درختان پوشیده شده اند .

جنگلها و باغات از این نوعند این فضاها توسط درختان دارای بعد و حجم شده و دارای بازده اکولوژیکی بسیار بالایی هستند .از این نظر به سطوح سبز ((فضای منفی )) و به فضاهای سبز ((فضاهای مثبت )) گفته می شود .

دو بعدی     سطح      سطح سبز     فضای منفی (بازده اکولوژیکی پایین )

سه بعدی     فضا    فضای سبز         فضای مثبت (بازده اکولوژیکی بالا )

کاربری زمین از نظر پوشش گیاهی :

کلیه اراضی که در محدوده شهرها یا خارج از شهرها قرار دارد به دو دسته سطوح سبز و فضاهای سبز طبقه بندی می شود .

سطوح سبز بدو دسته شهرها و غیر مستقیم می شوند . سطوح  سبزی را که دارای کارکردهای شهری هستند سطوح سبز شهری می نامیم مثل زمینهای بازی ورزشی چمن کاری شده آلیزها و لچکی های کوچک (شامل رمپ ها ، لوپ ها و رفورنها )که با انواع گیاهان پوشش پوشیده شده اند سبز غیر شهری نیز خارج از محدوده شهرها هستند مانند واقع حاشیه شهرها .

قبضا هیچ کدام  از این سطوح عمل غبارگیری  ، کاهش آلودگیهای     با کاهش درجه حرارت و … را در مقایسه با یک جنگل  داشته باشد .

فضاهای سبز را نیز می توان به دو دسته شهری و غیر شهری تقسیم نموده فضاهای سبز غیرشهری فضاهایی هستند که کارکرد شهری ندارند . این فضاها یا طبیعی هستندمثل جنگلهای طبیعی حاشیه شهرها یا مصنوعی و دست سازنده مثل باغات و جنگلهای مصنوعی .البته بعلت توسعه های شهری ممکن است بعضی ازاین فضاها درباغهای شهری قرار گیرند لیکن از آنجاییکه کارکرد آنها خاص مراکز شهری نسبت در دسته بندی فضاهای سبز غیر شهری قرار می گیرند .

فضاهای سبز شهری خود به چهار دسته طبقه بندی می شوند :

دسته ۱ :فضاهای سبز عمومی:این دسته از فضاهای سبز فضاهای سبز شهری هستندکه کارکرد اجتماعی بسیار بالایی دارند . این فضاها برای استفاده عموم مردم در تمام سطوح و افشار طراحی و تجهیز کرده اند. نیمکتها ، عمودهای روشنائی ،آبخوریها ،سرویسهای بهداشتی ، معابر و … از مولفه های فضاهای سبز عمومی به شمار می روند .از این فضاهای سبز معمولا به عنوان ((پارک )) و اخیرا به عنوان ((بوستان )) نام برده می شود .

فضای سبز عمومی = فضای سبز اجتماعی

دسته ۲ :فضاهای سبز نیمه عمومی : فضاهای سبزی که دارای بازده اکولوژیکی هستند درحالیکه استفاده کنندگان ازآنها،نسبت به فضاهای سبز عمومی محدود ترند.محوطه های بیمارستانها،پارگانها،ادارات دولتی،هتلها، مارخانجات و … جزء این دسته اند که بازده اجتماعی زیادی ندارند .

دسته ۳ :فضاهای سبز خیابانی : درحقیقت نوعی از فضاهای سبز شهری هستند که بطور معمولی درختکاری حاشیه ای خیابانها را تشکیل می دهند که در حقیقت که حامل پیاده رو و سواره واقع می کردند . فضاهای نسبتا کوچک میادین ، لچکی ها و آیلیزها ، رهپهاو لویها و … نیز جزء این دسته اند .

دسته ۴ :فضاهای سبز خصوصی : در اصل شامل فضاهای سبز منازل ، ویلدها و باغات خصوصی واقع در شهرها است که در افزایش توان اکولوژیکی شهرها بسیارحائزاهمیتند ولی درعین حال فاقد بازده اجتماعی هستند،چون استفاده کنندگان این اماکن اعضارا در حد یک یا چند خانواده اند .

تعریف  فضای سبز :

حال که با مفهوم انواع سطوح و فضاها آشنا شدیم لازم است به تعریف دقیقی از فضای سبز بپردازیم .

تعریف عامیانه : درحقیقت ساختن یک بخشی از طبیعت شهری را فضای سبز می گویند .

تعریف آکادمیک: بکارگیری اجزاء زنده شامل گیاه ، پرنده ، ماهی و … و اجزاء و غیر زنده شامل سازه های معماری ، آب و … با دست ورندی سه عامل رنگ ، شکل و سایت بطویکه  ما را به یکی از اهداف که ممکن است زیبائی یا حل یک معضل زیست محیطی باشد برساند .

گیاهان                                     آب

پرندگان    اجزاء غیر زنده       سازه های معماری شامل :

ماهیها                                    چوب

سایر جانوران                         سنگ

بتن

فلز

خاک

نقش فضای سبز واقعیت آن در زندگی شهری انسانها :

اهمیت دادن به نقش فضای سبز در زندگی انسانها و ایجاد علاقه بیشتر به درخت و کل چمن ضرورتی است که مانع بروز نابودی شهرها بر اثر آلودگی هوا و محیط زیست انسانی می کرد ، بدین منظور به شناخت نقش های فضای سبز به شرح ذیل می پردازیم .

۱- جذب  پرتوهای خورشید :دو بخش از پرتوهای خورشید به بدن انسان و جانوران دیگر تاثیرات زیادی دارند . بخش اول پرتوهای مادون مرکز با طول موج بلند اثر گرما بازائی داشته و موجب سوزان بودن       در عین حال به میزان زیادی توسط شاخ و برگ گیاهان وبطور کل فضای سبز جذب می کردند.بخش دوم پرتوهای ماوراء بنفش است که به میزان کمتری جذب می شوند.احساس آرامشی را که انسان درسایه و بویژه سایه یک درخت احساس می کند یک درخت احساس می کند تا حد زیادی مربوط به جذب این جانداران در برابر آفتاب سوزان به خوبی روشن می شود .

A

اسامی گونه های مقاوم و خوب درختان در برابر آلودگی هوا عبارتند از :

۱- درخت عرعر با نام علمی      Ailan thus allissina

۲- درخت ابریشم شب   با نام علمی     Albizzia a yulibrissin

۳- درخت داغداخان با نام علمی        Celis avstrulis

۴- درخت ژینگوبا نام علمی       Cin go

۵- درخت ممکنولپای سفید با نام علمی     Magnolia grandifrova

۶- درخت توست با نام علمی    Morus . alba

۲- جذب گردو غبار هوا :

درختان به سبب پراکندگی شاخ و برگ خود بر تمام    سطوح ، همچون یک گردگیر بزرگ عمل می کنند . طی برسیهای بعمل آمده یک هکتار فضای سبز که حدودا ۲۰۰ اصله درخت درآن کاشته شده باشد تا ۶۸ تن گردو غبار هوا را در هر بارندگی در خود جذب نموده است . که این در صورتیکه است که جذب این حجم ازآلودگیهای محیط هزینه بسیار بالایی را شامل می شود در صورتیکه درختان و بطور فضای سبز وجود نداشته باشد .

۳- تولید : اکسیژن  هوا نقش اساسی را در فرایند تنفسی و سوخت و ساز درانسانها بعهده دارد.درمحیطهای شهری که کمبود اکسیژن بسیار مشهود است مقدارزیادی ازآنان درطبیعت ازطریق فضای سبز تولیدمی گردد. کمبود اکسیژن عمدتا ازطریق تنفس انسانها ، کارکرد موتورهای اقتراقی اتومبیلها و صنعت و … ایجاد می گردد . بر اساس مطالعات بعمل آمده تنها  را چمنی کوتاه نشده (با ارتفاع بالایی  ) می تواند به اندازه نیاز یک انسان در یک سال اکسیژن تولید کند . عمده این اکسیژن از طریق فرآیند فتوسنتز تولید می گردد .

۴- تولید نیتوسنید : نیتوسنید دوایی است که از بسیاری گیاهان ترشح می شود و برای بسیاری از باکتریها و قارچهای تک سلولی و برخی حشرات ریز اثر کشندگی دارد ، در حین حال این مواد بر روی انسان اثر فرح بخشی دارد . دلیل این امر را دانشمندان چنین اعلام نموده اند که مغز انسان دارای دو نیمکره است  نیمکره راست در تنظیم احساسات غریزی و طبیعی انسان مانند احساس  حجت ، خواب و … نقش دارد . در حالیکه که نیمکره چپ کار به تنظم کشیدن کار های مکانیکی انسان ، نیز تنظیم دقت و سر وقت حاضر شدن و .. را بعهده دارد. انسان شهر نشینی به دلیل درگیری درکارهای روزمره و شرایط محیط زیست شهری به مراتب کار بیشتری از نیمکره چپ خود می کشند که این امر موجب اختلال بین دو نیمکره مغز درنتیجه عملکرد طبیعی مغز انسان می گردد . گیاهان از طریق رهاسازی نیتوسنید می توانند تعادل بین دو نیمکره مغز را به خوبی برقرار ساخته و حالت طبیعی و آرامش بخشی را به انسان ارزانی دارند .از جمله درختان که نیتوسنید زیادی تولید می کنند می توان به گردو ، کاج ، زاد، فندق ، بلوط، سرو کوهی ، کالپیتوس ، بید ،افزا ، زبان گنجشک و داغداخان اشاره نمود.

B

جهت کاهش بار آلودگی صوتی و جلوگیری از انتشار آن به کمک فضایس بز ، باید در انتخاب گونه های مناسب نهایت دقت را بعمل آورد . در انتخاب گونه های گیاهی نکات ذیل باید مد نظر قرار گیرند :

۱- استفاده از گونه های درختانی که برگ پهن و ضخیم ، همچنین تنومند دارند.

۲- برگها تا حد امکان عمود بر جهت انتشار صوت قرار گیرند .

۳- برگها بعد از خشک شدن روی شاخه بمانند .

۴- حتی المقدور از بین   همیشه سبز استفاده شود .

نمونه بارز این گیاهان بلوط سیاه ، خرزه ، عشقه ، ماگنولیا و … می باشند .

۵- تعدیل آب و هوا : فضای سبز گیاهان موجود در آن از طریق سه مکانیزم تبخیر،تعریف وتعریق باعث کاهش دما وافزایش میزان رطوبت نسبی میکروکلیها  می شوند .

طوریکه دمای یک هکتار فضای سبز در مرداد ماه تا ۵/۴ درجه کمتر از فضای مجاور بدون درخت بوده و در عین حال رطوبت نسبی درون آن تا ۱۱٫/. از محیط اندازه گیری شده است .

بطور کلی فضاهای سبز ازطریق تعدیل آب هوای میکروکلیهای خود نتیجتا باعث تعدیل آب و هوای محیط شهری می کردند .

 

۶- کاهش آلودگیهای صوتی:گرچه امواج صوتی می توانندکاهش رشد گیاهان را به همراه  داشته باشند . در عین حال درختان و درختچه ها می توانند در کاهش آلودگیهای صوتی موثر باشند . به هر حال کیفیت با کاهش صدا درختان و درختچه های مختلف بر حسب اندازه برگ ، تراکم شاخ و برگ ، نوع و بلندی درخت تفاوت دارد.این جذب بخاطر لایه سلولزی و فضاهای بین سلولی سلولهای گیاهی است که این خصوصیت در سایه جانداران  و سازه معماری شهرها موجود نمی باشد .

نقش فضای سبز  و اهمیت ان در زندگی شهری انسانها

بخش II : آشنایی  با گیاهان

گیاهان بعنوان بهترین جزء فضای سبز درطراحیها وبکار گرفته می شوند اهمیت گیاهان درحدی است که اگر آنها را از مجموعه فضای سبز حذف کنیم عملا مفهوم فضای سبز از بین خواهد رفت . از این ارتباط به آشنایی  با گیاهان و خصوصیات طبیعی آنها می پردازیم .

انتخاب گیاهان بر اساس خصوصیات طبیعی آنها :

خصوصیات طبیعی گیاهان که معمولا انتخاب آنها را برای کاشت در محلی تاثیر خود قرار می دهد عبارتند از :

۱- نور     ۲- رطوبت      ۳- خاک       ۴- رنگ

الف) نور: بطور کلی گیاهان از نظر نیاز نوری به دسته تقسیم می کردند . آفتاب دوست ، سایه پسند و آفتاب سایه هر کدام از گیاهان در هر دسته ای که قرار گیرند. به خوبی رشد و نمود می کنند بنابراین در انتخاب گیاهان ، بایستی به موفقیت محل ،میزان نورمدت تابش و شدت تابش توجه کرد … برای روشن شدن اثر نور در یک سایت شناخت چرخه نوری اهمیت بسیار زیادی دارد .

چرخه روشنایی برای گیاهان

A       مکان آفتابی و گرم

B        مکان نیمه سایه

C        مکان کاملا سایه

سروکانهای آفتابی وگرم بیشترگیاهان یکساله به دو ساله ازقبیل تاج خروس،تاج خروس برگی ، بگونیای همیشه گلدار ، داوودها ، تاتور ،       شب بوی پاکوتاه ، گل کاغذی یکساله ، سیلن ، خورشیدی همیشه بهاره آهار ، انواع شاپسند و … را می توان پرورش داد .

درمکانهای آفتاب سایه گیاهانی از قبیل گل حنا ، فلوکس ، زنبق دشتی ، پروانش، پیچ تلگرانی ، و … رشد و نمو نمی نمایند .

درمکانهای کاملا سایه از قبیل راهروها ، داخل ساختمانها و با بالکنهای روبه شمال گیاهان آپارتمانی نامیده می شوند با رشد و نمو می نمایند .در محلهای باز که شدت نو بسیار پاییز است گیاهانی ، وینگا و سلولی و …. کشت می کردند.

ب) رطوبت : میزان رطوبت نسبی و مخصوصا شرایط اقلیمی در چگونگی رشد وانتخاب گیاهان بسیار موثرند.بعنوان مثال در مناطق غیر شهری مانند روستاها ودر کناب رودخانه ها،دریاچه ها و..گیاهان رطوبت پسند مثل شمعدانی ، گلونیاو کاشته می شوند . مناطق شهری که تراکم ساخت و ساز و وجود بتن وآسفات وسطوح عایق رطوبت درخشکی هوا ومیزان تابش خورشید و بالطبع درجه حرارت محیط موثراست می توان از گیاهان خشکی پسند و مقاوم استفاده نمود.

ج) خاک:عبارتست از مخلوطی ازمواد کانی (معدنی ) وآلی که حاوی موجودات زنده بسیاری بوده و منبع اصلی تامین کننده مواد غذایی و آب نیز جهت گیاهان است .

موجودات زنده وخاک شامل باکتریها،قارچها،تک سلولیها،جلبکها ، اکستیوسیتها، نماتدها ،کرم ها و حشرات هستند هرچه به جمعیت موجودات زنده خاک افزوده شود این خاک از نظر مغیرات مدد و غذائی فنی تر است . موجوداتی نظیرکرم بدلیل افزودن مواد غذائی به خاک از ارزش خاصی برخوردار داراست.

بافت خاک : یکی ازویژگیهای فیزیکی خاک است .اندازه نسبت درصد مواد تشکیل دهنده خاک بوده وبطور محلی خاکها از نظر بافتی شامل خاکهای شنی (سبک )، لومی (متوسط ) ورسی (سنگین ) طبقه بندی می کردند . خاکهای سبک  دارای ظرفیت نگهداری آب کمی بوده یا خاکهای سنگین ظرفیتشان بسیار بالاتر است .بافت خاک معمولا غیر قابل تغییر است .

ساختمان خاک :طرز قرار گرفتن ذرات خاک درکنار یکدیگر است و انواع مختلفی شامل کردی ،لایه ای ،مکعبی ،استوانه ای ، منشری و… را دربر می گیرد .معمولا ساختمان خاک در اثر عملیات مکانیکی و … تغییر می کند که این  گیاهان نیست .

فضای حاما بین ذرات: به میزان خلل و خرج بین ذرات خاک گفته می شود و بطور کلی بستگی به بافت خاک دارد . در خاکهای رسی خلل خرج )فضای بین ذرات )بسیار زیادی ولی خاکهای سبک دارد . خلل و خرج بسیار کمتری هستند. این میزان خلل وخرج درمیزان ظرفیت نگهداری آب بسیار موثر بودن و همچنین در تهویه خاک و اکسیژن رسانی به بافتهای  گیاهی (ریشه ها ) باتاثیر نیست .

ویژگیهای شیمیایی خاک نیز شامل واکنش خاک ، PH ، ظرفیت تبادل کارستونی میزان عناصر خاک (عناصر میکروهماماکرو و t و … می شود .

د) رنگ : گیاهان و گلها زنانی جلوه بیشتری دارند که با رنگ زمینه نوعی تناسب و هماهنگی داشته باشند . این نکته در انتخاب گیاه موثر است .بعنوان مثال برای زمینه های سفید هیچ گاه نباید گونه گیاهی که رنگ کل آن روشن است انتخاب کرد . در هر حال رنگ اصلی باید قوی تر از رنگ و بام باشد .

بنابراین با توجه به خصوصیات فردی سلیقه و شرایط محیطی ، بین رنگهای انتخابی و ترکیبی بایستی نوعی نظم و هماهنگی پدید آید . این هماهنگی زمانه پدید در می گردد که هر رنگ در کنار رنگ مکمل خود قرار بگیرد .

بعنوان مثال رنگ زرد یا بنفش آجری یا آبی و قرمز یا سبز هماهنگی جالبی بوجود می آورند . که نمونه عینی آن رنگ گلهای قرمز در کنار و رنگ سبز برگهای یک گیاه است .(قرمز در متن سبز ) .

حال که با نیازهای گیاهان آشنا شدیم انواع زینتی    را طبقه بندی کرده و معرفی می نمائیم .

گیاهان زینتی تمامی گیاهان که بعنوان تزیینات کاربرد دارند را شامل می کردند، این گیاهان بر اساس طول عمر و دودمشان طبقه بندی شده و شامل یکساله ، دو ساله و دائمی هستند .

گاهی دراین تقسیم بندی شرایط وخصوصیات دیگرنظیر مقاومت یا حساسیت به سرما ، طول دوره     و بالاخره در گیاهان دائمی خصوصیات ساقه آنها از نظر علفی یا    بودن مورد توجه قرار می گیرد .

۱- گیاهان یکساله : به کلیه گیاهان که طول دوره رشدیشان (از کاشت بذر تا کل دهی و تولید بذر مجدد ) کمتر از یک سال باشد گیاهان یکساله می گویند .برخی از آنها در پاییز کاسته می شوند .(گلهای فصلس رد ) و بعضی دیگر در بهار کاشته می شوند .(گلهای فصل گرم ) .

اصول کاشت گیاهان یکساله :

طرق مختلف کاشت بذر:بعضی ازبند ونباتات مختلف را می توان بطور مستقیم در محل کاشت اصلی قرار داد ، در صورتیکه عده زیادی از بذر گیاهان زینتی را بایستی ابتدا در قطعه زمین کوچکی موسوم به خزانه قرار داده و سپس در وقت معینی آنها را بصورت منشا ، به محل اصلی خود انتقال داد .

نبودگیاهان یکساله فصل سرد مانند بنفشه ، همیشه بهار و … را در اواخر مرداد ماه درمحل کاملا باز خارج ازگلخانه )کشت می کنندوسپس مهرو آبان نشادهای تولید شده را بستر اصلی منتقل می نمایند . گیاهان یکساله فصل گرم مانند گل آهار ، جعفری ، اطلسی ، در غیر را باید در انتهای اسفند ماه تا ابتدای فروردین ماه بعد از رفع سه ماهی بهار ، و خط یخبندان کشت گردد . نشادهای بعمل آمده دراین خزانه های از ابتدای فروردین ماه به محل اصلی مورد نظر انتقال داده می شوند .

درصورتیکه منظور زودرس کردن این نشاء باشد از خدماتی قبل آنها را در گلخانه و در جعبه های خاصی بذر کاری می نمایند .

نقل وانتقال نهالهای بوجود آمده و از کاشت بذ در خزانه برای کاشت در محل اصلی را نشاء کردن می نامند .برای انجام عمل نشاء کردن باید چندین نکته مهم را در نظرقرار داد که عبارتند از :

کشیدن نهالهای از خزانه ، تهیه وآرایش بوته و نهایتا کاشت در محل اصلی .

برای کشیدن نهالها در ابتدا باید خزانه را به اندازه کافی آبیاری نموده و سپس اقدام به درآوردن نشاءها از زمین نمود .بدیهی است در خاکهای خشک سیستم ریشه گیاه ، صدمه مکانیکی جلوگیری بعمل آورد . پس از خارج کردن نشاء ها از خزانه باید سعی کرد که در کمترین مدت نهال را به محل اصلی منتقل کرده و کاشت خاک باغچه جهت بخارکاری بایستی خاکی حاصلخیز و عاری از بذر علفهای هرز باشد . چنین خاکی دارای کود دامی کاملا پوسیده یا خاکبرگ کاملا پوسیده به آن اضافه نمود . درصورتیکه خاک باغچه نامناسب تشخیص داده شود تا عمق حداقل ۲۰ درجه از آنرا خارج کرده و بجای آن خاک  حاصلخیز و مرغوب می ریزند .درصورتیکه نیاز به تعویض خاک نباشد ابتدا باید بقایای گیاهی باقیمانده از سال قبل را و چنین جمع آوری نمود . سپس مواد آلی به آن اضافه کرد.بیل زدن ، شن کشی ، تسطیح ، جمع آوری کلوخه ها و سواد درشت نیز جمله عملیات تکمیلی تپه بستر جهت کاشت گلها می باشد .

نشاء های که از قبل به محل منتقل شده اند بتوسط میخ نشاء با رعایت نکات ذیل کاشته می شوند .

کاشت روی خطوط کاملا موازی انجام گیرد .

فاصله نشاء ها روی خطوط کاملا برابر و یکنواخت باشند .

فاصله خطوط گلکاری نیز بایستی دقیقا به اندازه فاصله کاشت روی خطوط ها در نظر گرفته شود .

گیاهان بحالت زیگزاگی کنار هم کاشته شوند .

در این نوع کاشت اولا رقابت مواد غذایی ، آب و نور به حداقل رسیده و ثانیا با رشد کاملا یکنواخت گیاهان ، یک توده گلکاری یکدست و یکنواخت بوجود خواهد آمد .

بطورکلی می تواند توجیه کرد در بستر کاشت در گلهای فصلی در برنامه کودی سالیانه به مقدر  ۱۵  و  ۱۵ پتاسیم استفاده گردد .

در صورت مشاهده علائم کمبود مواد غذائی می توان از کودهای کامل علاوه بر عناصر N ، P ، P وK دارای کلیه میکرو   می باشند .این کود ها را می توان بصورت محلول پاشی شانه ها و برگها گیاهان استفاده نمود .

با توجه به اینکه گیاهان فصلی سیستم ریشه ی خیلی عمیقی نداشته و تا عمق ۲۰ درجه سطح خاک نفوذ می کنند ، آبیاری بایستی طوری انجام گیرد که حداقل تا این عمق از خاک کاملا مرطوب شوند . در خاکهای سنگین که ظرفیت نگهداری آب در خاک بسیار بالا است فاصله دو آبیاری را بیشتر و درخاکهای سبک که آب به راحتی از دسته ریشه گیاه خارج می شود فاصله آبیاری ها را بایستی کمتر در نظر گرفت. از جمله سایه عملیات مورد نیاز برای نگهداری گلهای فصلی می توان به موارد ذیل اشاره نمود .

سد شکنی ، وجین علفهای هرز ، واکاری ، سرگل بردار و …..

لیست گیاهان فصلی (یکساله ) پرکاربرد در فضای سبز :

۱-۱- کل دکمه ای: گیاهی است با نام علمی Gomphrena grlobosa  ، یکساله و رنگ گلهای آن مرکز متمایل به بنفش و در برخی گونه  ها (G.Auratiaca ) به رنگ زرد متمایل به نارنجی و یا سفید ، صورت یا ابلق می باشد .

ازدیاد این گیاه توسط بذر انجام می گیرد معمولا در اواخر فروردین خزانه ا را تهیه نمودن و در اواسط اردیبهشت به بستر اصلی منتقل می کردند . بطور کلی گیاهی است گرما دوست و در آفتاب با آفتاب سایه بخوبی رشد می کند . بر اساس خصوصیات کل وتنوع رنگ آن برای تزیین نمودن تپه ها ، باندها ، کاشتها ، کاشت در فلودر باکس، و گلدانها مناسب می باشد . با توجه به اینکه گیاه می تواند تا مدت تقریبا خوب رنگ کل خود را حفظ نماید برای تهیه دسته گل خشک نیز بکار برده می شود .

۲-۱- گل حنا : گیاهی است با نام I mpatienospp یکساله و برخی اوقات دائمی می شوند . گلهای آن کم پر یا پرپر بودن و از اواخر خرداد تا اوائل پاییز دارای گل می باشند. رنگ گلها سفید ، صورت ، قرمز و بنفش است . البته در سالهای اخیر رنگهای متنوعی از این گیاه بدست آورده اند .

واریته پاکوتاه آن در صورتیکه توده ای کشت شوند جلوه بسیار زیبایی خواهند داشت . ازدیاد این گیاه بتوسط بذر است.بدین ترتیب که در اواخر اسفند ماه یا اوائل فروردین ماه در خزانه کاشته و اوائل اردیبهشت به زمین اصلی منتقل می کنند. همچنین گل حنا را می توان ازطریق کلمه شاخه تکثیر نمود . بطور کل گیاهی است کاب محلهای سایه و نیمه سایه و بعلت تولید ریشه های زیاد می توان آنرا چندین بار نشاء یا جابجا کرد .

۱: ارتام پاکوتاه . این گیاه در حاشیه باغچه های بالکن ها و تراسها استفاده می شود . ارتامی که پابلند در باندهای مخلوط و یا بصورت پوشاننده دیواره ها ، شیب ها وحصارها مورد استفاده قرار می گیرند . بعضی از گونه های آن I.Sultomi آن مناسب برای نگهداری در آپارتمانهای بعنوان کل آپارتمانی هستند که در اینصورت در تمام طول مدت سال گلدهی دارند .

گونه های آپارتمانی را بایستی در مقابل سرما محافظت کرد .

۳-۱- عسلی (صدفی ): گیاهی است با نام علمی  Alyssum maritimum سریع اگر شد و پاکوتاه (با ارتفاع کمتر از ۱۵ درجه ) مناسب برای کاشت در فصل  گرم ، رنگ گل آن سفید صورتی ، بنفش تا آبی و در دو رنگ دیده می شود . تکثیر آن از طریق بذر یون و دوره رشد آن کوتاه است . مکان آفتابی و گرم وهمچنین خاک   می پسندد. این گیاه دارای عطری شیرین شبیه بوی عسل می باشد و مناسب برای    و باندها ، بعنوان گل آویز ، باغهای صخره ای و کشت توده ای در سطوحی که شیب خیلی کمی دارند . می باشد .

۴-۱- سلوی : گیاهی است یکساله با نام علمی Solvia و بر اساس شرایط زیستی می تواند دو ساله پاداشی نیز بشود . گلهای آن به رنگ های قرمز ( با فراوانی بسیار بالا ) ، آبی ، بنفش و صورتی ( با فراوانی خیلی کم ) . برخی از واریته های آن پاکوتاه و زودرس هستند که بیشترین کاربرد را برای فضاهای سبز دارند .

ازدیاد آن از طریق بذر کاری و نشاء کاری می باشد .بوته های حاصل از بذر کاری را در اوائل فروردین در محل اصلی با فاصله حدود ۳۰ درجه نشاء می کنند. گیاهی است سایه پسند و از نظر کاربرد تزییناتی می توان آنها را در سایه درختان وحاشیه های سایه (ضلع شمالی ساختمانها ) بکار برد . خاک مناسب جهت کاشت سلولی خاک تازه و نسبتا سبک کمی غنی می باشد .

این گیاه در طول تابستان به رطوبت نسبتا بالایی نیاز داشته و در این مدت گلدهی مناسبی خواهد داشت .

۵-۱- لادن : گیاهی است با نام علمی Tropaeolum Majus .گلها به رنگ زرد ، زرد تند ، قرمز ودر برخی واریته ها بصورت کمرپرو از بعضی بصورت پرپر دیده می شود.ازدیاد این گیاه توسط بذر و قلمه انجام می پذیرد و بذر را معمولا در اواخرزمستان در گلدانهای متوسط کاشته و در اردیبهشت ماه به محل اصلی منتقل می کنند .

خاک مناسب جهت کاشت لادن مخلوطی از خاک باغچه ، خاک برگ وماسه بادی است که بایستی در طول مدت رشد مرطوب نگه داشته شود . این گیاه و آفتاب درست بوده و در آفتاب سایه هم رشد خوبی دارد .

انواع پاکوتاه گل لادن در داخل حاشیه های چمن کاریها و یا در کنار باغچه ها بصورت نواری کشت می شوند. نوع خزنده آن را در بالکنها و فلددرباکسها بکار می برند . این گیاه بعلت رشد و زیاد خود می تواند سطح را در مدت زمان کوتاهی بپوشاند .

۶-۱- میمون : گیاهی است یکساله با نام علمی Antirrhinum ولی در بعضی مواقع می تواند بصورتی دائمی نیز مورد استفاده قرار گیرد .گلهای آن به رنگ ، لوان ، زرد ، سفید قرمز ، بوده و در دو نوع پاکوتاه () و پا بلند  دیده می شود . تکثیر آن بتوسط بذر بوده و در اوائل فروردین ماه همانند تغییر گیاهان فصل گرم خزانه کاری نموده ودر موقع مناسب به زمین اصلی منتقل می کردند .

خاک مورد نیاز این گیاه خشک  و ترجیحا آهکی می باشد . در خاک معمولی و قوی باغچه ها با میزان رطوبت کافی رشد خوبی کرد و کودی نیاز ندارد . در مکانهای آفتابی وتا حدودی آفتاب سایه کشت می کرد .

انواع پا کوتاه آن جهت ایجاد توده های رنگین در چمن کاریها و حاشیه ها و نوع پا بلند آن بیشتر در حاشیه های کنار دیوارها کاشته می شوند . ضمن اینکه اقلام پا کوتاه و جهت کاشت در گلدان فلادرباکس و استفاده و بالکن ساختمانها وبکاربرده می شوند .میمون با توجه به رنگ کل ، مکمل خوبی برای گیاهان گل ظریف مثل مارگریت سفید می باشد .

۷-۱- مینا (ستاره ای ) : گیاهی است یک به نام علمی Aster tanacetiflius گلهای آن به رنگهای بنفش ،صورتی، سفید ، قرمز  ، زرد و برخی الوان هستند . این گیاه دارای واریته های پا بلند و پا کوتاه بوده که از نظر تزیینات واریته پا کوتاه جهت تزیین حاشیه ها بسیار مناسب است .

ازدیاد این گیاه توسط بذر انجام گیرد . بذرها معمولا از نیمه آخر شهریور به بعد درخزانه کاشته وهمزمان با گلهای فصل سرد به محل اصلی منتقل         می کنند.

خاکهای خوب و نقاط آفتابی و سایه آفتاب را ترجیح می دهد . در خاکهای مرطوب دما درپوسیدگی ریشه شده ودر سرما از بین می رود . بدین منظور برای محافظت این ریشه ها از سر، توسط پوشش سبکی از بقایای گیاهی و شاخه های کوچک آنها را می پوشانند این گیاه برای حاشیه باغچه ها ، باندهای گلکاری ، و کشت در گلدان و فلادرباکس به منظور تزیین موقت چمن کاریها ) مناسب است .این گیاه توام با بنفشه ( با رعایت ترکیب رنگها ) جلوه بسیار زیبایی را در اوائل بهار خواهد داشت . همچنین زمینه بسیار مناسبی برای کشت لاله های زرد رنگ و یا سفید رنگ به شمار می رود .

۸-۱- کردیسیس : گیاهی است یکساله و گاهی اوقات چند ساله می شود . نام علمی این گیاه Coreopsis spp می باشد . گلهای آن به رنگ زرد ، زرد و قهوه ای بوده و گلهای زیادی تولید می کند. بوسیله بذر تکثیر شده در اوائل فروردین خزانه های باز کاشته می شوند .در اوائل خرداد ماه نشاء ها را بفاصله ۳۰ –۱۲ بر حسب ارتام مختلف در بستر اصلی می کارند .

خاک مناسب برای کاشت خاکهای رسی – شنی و مکانهای کاملا آفتابگیر را می پسندد .ارتام پا بلند را باید در نقاطی کشت کرد که در مقابل باد محفوظند .

ارتام پا کوتاه پرپر آن بعلت فراوانی دوام گل برای تزیین حاشیه باغچه ها بصورت بارزی کشت می شوند . ارتام باید بیشتر برای گل بریده استفاده می کردند .

۹-۱- قرنفل : این گیاه با نام علمی Dian thus chinensis جز گیاهان یکساله و دوساله می باشد. ازدیاد این گیاه از طریق بذر کاری در خزانه جات که بذر در به نشاء تبدیل شده و نشاء ها را به فاصله ۲۵ درجه از هم در محل اصلی کشت می کنند .در صورتیکه قرنفل به صورت گیاه دوساله کشت  شود ، بذرکاری و جابجائی آن باید هر سال تکرار شود .

سفید،زرد ، نارنجی ، صورتی ، قرمز ، آبی ، بنفش دالوان از رنگهای گل این گیاه است .

این گیاه در هر نوع خاک که غنی بوده و محفوضا خاکهای با جنس آهکی رشد خوبی دارد ولی در صورتیکه به خاکهای آهکی تقریبا  ، سه بادی اضافه شود رشد گیاه بهتر صورت می گیرد . کود تازه برای این گیاه مناسب نیست زیرا به آن آسیب می رساند . نقاط آفتابی و گرم بهترین نقاط برای کشت این گیاه است.برای کاشت در روی تپه ها و یا حاشیه های آفتابی (گلدارکردن در بهار و تابستان ) مناسب و زیبا است .

۱۰-۱- گاز انیا : این گیاه جز گیاهان یکساله و اکثر اوقات دائمی است .نام علمی آن Gazamia می باشد . ارتفاع آن به صورتی ۳۰-۲۰ می رسد . برگها به صورت طوقه ای در قاعده گیاه (حالت روز) قرار می گیرد . برگها سرنیزه ای ، گاهی کنگره  کم عمق ، صاف در سطح فوقانی ، سفید و درشت می باشند . گل آذین کلاپرک به قطر ۹-۷ گلهای کناری سفید ، زرد ، زرد پر رنگ ، نارنجی  و مرکز و گاهی اوقات قهوه ای هستند .

ازدیاد این گیاه از طریق بذر کاری در خزانه در فروردین ماه صورت می گیرد.

و پس از رشد کافی به بستر اصلی منتقل می کردند .این گیاه معمولا بعد از گیاهان پیازی و دوساله که از گل رفته اند مورد استفاده قرار می گیرد . خاکهای قابل نفوذ و غنی و همچنین نقاط گرم آفتابی را می پسندد ولی با وجود این قادر به عمل اولین یخبندان زود رس می باشد . در صورتیکه خاک سرشار از فسفر باشد رشد بهتری در دوره رشد زایشی خواهد داشت .

کاشت گازانیا در زمینهای با مساحت زیاد معمولا منظر و بدیهی را بوجود می آورد.درحاشیه ،باغچه ها ،باند گلکاریها،روی بالکنها وتراسها وفلادر باکسهای آفتابگیر نیز جهت  تزیین کاشته می شود .

بطور کلی گازانیا یکی از گلهای زیبای تابستانی است که معمولا در واسط ظهر در صورتیکه شدت تابش نور و خورشید بحد زیادی است بیشترین جلو دار خواهد داشت .

۱۱-۱- ابری  : گیاهی بوته ای شکل به نام علمی Agereatum houstonisum و عملا یکساله است و یا جزء گیاهان دائمی نیز محسوب می شود . گلهای آن برنگ آب ، گاهی به رنگ سفید  یا صورتی (با فراوانی کم) وقتی که گلها کاملا باز می شوند ، برگها  را می پوشانند بطوریکه برگها دیده نشده و بوته غرق در گل می شود .برگهای آن دندانه دار ، قلبی شکل یا بیضی با پرزهای کم به رنگ سبز تیره است. در ارتام پا کوتاه ارتفاع ۲۰- ۱۵ می رسد . ابری خاکهای قابل نفوذ ومرغوب را می پسندد ومکانهای گرم را ترجیح می دهد . آبیاری آن بایستی کافی بدن و به کودی نیاز ندارد .

تکثیراین گیاه از طریق بذر خیلی آسان است .بذرها در اواخر زمستان در اشی و یا در اردیبهشت ماه دو خزانه بازکشت می کردند . بعد از آنان شدن نشاء ها بایستی آنها را – به فواصل ۲۵- ۲۰ از حجم کاشت(در محل اصلی ) . تولید بذر در گیاه زیاد است از این رو بذرگیری آن بسیار راحت می باشد .

ازواریته های پا بلند درحاشیه ها وبرای تزیینات تپه ها استفاده بعمل می آیدولی اقلام پا کوتاه برای تزیین حاشیه پارکها وطرحهای موزاییکی (شطرنجی ) بصورت یکدست و یا بطور مخلوط با شمعدانی و در کنار جعفری نارنجی روشن بصورت ردیفی کاربرداشته ودر پارکها و میادین فضاهای سبز منازل به این صورت منظره بسیار زیبایی را پدید می آمدند .همچنین در سطوح زیاد نوع پا بلند آن همراه با مارگریست منظره زیبائی را ایجاد می کنند.همچنین می توان ابری را در گلدان ، سبز گل روی بالکن ها ودر اطراف استخرها و آب نماها و فلاورباکس نمای ساختمانها کاشت .مخصوصا بعلت آفتاب پسندی گل ابری در تزیین نمایی ساختمانهای دارای فلادرباکس رو به جنوب کاربرد زیادی دارند .

۱۲-۱- بنفشه :این گیاه با نام علمی Violaspp یکساله و مناسب برای فصل سرد می باشد.برگهای بیضی شکل ، به رنگ سبز تند ، گلها به رنگ های متنوع از سفید خالص یا بنفش خیلی سیر و گاهی نیز بصورت دو رنگ دیده می شود . گیاه دارای انشعبابات زیادی است و کم و پیش روی زمین پخش می شود و فقط گلهای آن حالت نیمه ایستاده دارد . گلها دارای ۵ گلبرگ غیر   و ارتفاع پوشش گیاهی ۲۰- ۱۵ می باشد .مقاومت این گیاه در مقابل سرما یکی از صفات بارز آن است . گونه های: «درس آن در پاییز گل می دهند و سپس در بهار دوباره شروع به گل داری می نمایند . بنفشه ها از طریق خود القیی و بدست آوردن نژادهای خالص وسپس دو رگ گیری و تهیه بذر F1 تکثیر می شوند.بذر نسل I بعد از چند بار کاشت مشخصات خود را از نظر رنگ و شکل از دست می دهند . و گلهای ریز ، کوچک و کم رنگ تولید می نمایند .

از دیاد گل بنفشه ازطریق بذر کاری انجام می پذیرد. این بذرها را در اواسط شهریور ماه درخزانه ای که با کود دامی تقویت شده باشد  می کارند . تا مرحله جوانی بذر خاک خزانه بایستی مداما مرطوب بدن و در مکانی سایه کشت شده باشند.گیاهان رویش پیدا کرد . را دراوائل پاییز به بستر اصلی منتقل و در موقع مناسب تمام دین گیاهان بگل خواهند رفت . فواصل کاشت در گیاه بنفشه ۲۰-۱۵  – در روی خطوط و بین خطوط از همدیگر می باشد . نکته قابل توجه اینکه نشاء ها را موقع خروج از خزانه با مقداری خاک مرطوب اطراف ریشه خارج کرد تا کمترین خسارت به ریشه های گیاه وارد می آید . ضمنا بنفشه ها قابلیت انتقال در مرحله رشد زایشی (مرحله گلدهی ) را نیز دارا هستند . خاک سیستم بنفشه کاری بایستی کاملا سبک و غنی از موا غذائی باشد ، آبیاری نیز بطور معمول انجام می پذیرد . مکانهای آفتابی برای کاشت آن بسیار مناسبند ولی در مکانهایی که آفتاب سایه اند نیز رشدو نمو خوبی دارند .

بعلت تنوع رنگ و زیبائی خاص گل بنفشه می توان از آن در بخشهای مختلف پارکها ، فضاهای سبز ، ویلاها ، مکانهای اداری و خاص ، تراسها ، فلادر باکسها برای ایجاد حاشیه و پاییز توده های گلکاری استفاده نمود . نکته قابل توجه در خصوص طراحی کاشت بنفشه بکارگیری درست رنگها و هماهنگی آنها است .

بهتر است گیاه بنفشه را باید همراه گل همیشه بهار و یا مبنای چمنی بصورت ترکیبی کشت کرد .

۱۳-۱- اطلسی: این گیاه یکساله با نام علمی Petumia ، گلهایش به صورت قیفو در دو گونه اصلی اطلسی ایران و اطلسی هیپرید دیده می شوند . از دو رگ گیری طبیعی و یا مصنوعی گل اطلسی دو رگه یا هیپرید بدست با صفات بسیار متفاوت می آید . تعدادی از این هیپرید ها دو رنگ یا سه رنگ ، به شکل ستاره ، حاشیه دار، راه راه ، رگه رگه ارغوانی از زمینه سفید ، کم پر ، پرپر با گلبرگهای بریده بریده گاهی چین دار یا موجدار با زیبایی خاصی بوجود  می آمد. اطلسی های هیپرید اکثرا پا کوتاه هند .

انواع پا بلند (اطلسی ایران ) ارتفاع آن تا حدود ۶۰ درجه نیز می رسد ، در این حالت توده سبز و کم گلی ایجاد خواهد شد .

اکثر اطلسی ها از طریق  بذر تکثیر می کردند . جهت کاشت بذر در صورتیکه بخواهند اطلسی زود رس بعمل آمدند بذر را در اواخر زمستان در داخل خزانه گرم کاشته ، بعدا نشاء های را در گلدانهای کوچک و در هر گلدان یک بوته نشاء می کنند . این نشاء ها زمانی که در محل اهلی خود کشت شوند در اوائل تابستان به گل خواهند رفت ولی اگر منظور تهیه اطلسی دیررسی باشد بذر را در اواسط فروردین در خزانه  آزاد کاشته و در اواخر اردیبهشت ما ه نشاء های حاصله را در محل احیای به فواصل ۳۰ درجه (روی خطوط و بین خطوط ) کشت می کنند در این صورت گیاهان از اواخر تیر ماه به گل رفته و گلدهی آنها تا واسط پاییز نیز ادامه خواهد داشت .

خاک مورد نیاز این گیاه بایستی کمی سنگین (حدود ) خاک باغچه یا خاک آوار و یا خاک رس  خاک یا ماسه بادی و همیشه مرطوب باشد . پس از شکوفا شدن گلها کرد دفعی در میزان و مدت گلدهی تاثیرات خوبی دارد . محل کاشت این گیاه مکانی آفتابی و نور  کامل می باشد .

اطلسی ها به تناسب فراوانی وتنوع رنگ گل برای تزیین توده های گل وحاشیه های صاف و یا شیب دار مورد استفاده قرار می گیرد .انواع پرپر و با کوتاه آن برای استفاده در گلدانها فلادر باکسها بسیار مناسب است .

۱۴-۱- شاپسند : این گیاه با نام علمی  Verbena hartensis دارای انواع گونه های یکساله و دائمی می باشد . این گیاه به سرما مقاوم بوده ، ساقه های این گیاه با ارتفاع حدود و ۱۰۰ – ۵۰ راست و محکم است و برای آن برگهای بیضی یا کشیده متقابل با دندانه  های عمیق ظاهر می کردند .

ازدیاد شاپسند بوسیله بذر انجام می گیرد به این صورت که بذر را در اواخر زمستان در شاسی می کارند و سپس نشاء های حاصله را دراواخر فروردین ماه در محل اصلی با فاصله ۲۰ –۱۵ (فاصله بین خطوط و فاصله روی خطوط ) می کارند .

خاک مناسب برای کاشت این گیاه باغچه ای مرغوب بود و لی درعین حال به کودی نیاز ندارد.محل کاشت آن بایستی آفتابی باشد تا گلهای قویتر و زیادتری تولید نماید .

بعلت تنوع رنگی زیاد و رنگهای زیبای گل این گیاه می توان آنرا در باغهای صخره ای،توده های محل گاری یا حاشیه های چمن کشت نمود در این صورت این اماکن در تابستان و اوایل پاییز گلدارند .همانطور که قبلا نیز گفته شد بعضی از ارقام این گیاه بحالت آویز نیز کاشته می شوند .

۱۵-۱- جعفری : این گیاه یکساله با نام علمی Tagetes spp مناسب برای کاشت در فصل گرم می باشد برگها بریده ، گلهای زرد ، نارنجی ، زرد لیموئی و دو رنگ می باشند . برحسب ارتفاع بوته گونه های مختلف جعفری را به سه کرده پا کوتاه ، متوسط و پا بلند تقسیم می کنند .بعضی ها کم پرند و بعضی ها پرپر .

ازدیادجعفری توسط بذر کاری در اواخر زمستان در شاسی سرد بوده طوریکه در فروردین ماه نشاء های حاصله را در هوای آزاد و در بستر اصلی می کارند. فاصله کاشت نشاء ها در بستر اصلی حدود ۳۰-۲۰ خواهد بود . تمام اقلام جعفری از اوایل تابستان تا اواخر پاییز گلدارند .

این گیاه در انواع خاکهای مساعدرشد و نمود خوبی دارد . در خاکهای غنی از مواد آلی (کود حیوانی )رشد جانبی ندارد.مکانهای آفتابی را برای رشد و گلدهی بیشتر ترجیح می دهد.آبیاری متوسط طوری باید انجام گیرد که سطح زمین همیشه مرطوب باشد .

واریته های پا کوتاه را می توان بصورت جدا و یا بصورت گروهی در حاشیه باغچه ها کشت نمود . واریته های پا بلند نیز در حاشیه های بزرگتر کاربرد دارند . انواع پا کوتاه تر مناسب برای کاشت بصورت توده ای هستند . از واریته های پرپر گل درشت نیز می توان بصورت گل برید ، استفاده نمود. بهترین جعفری ها از نظر صفات ظاهری برای کاشت در فضاهای سبز جعفری های پا کوتاه و پرپر هستند .

۱۶-۱- آهار: از گیاهان یکساله با نام علمی Zinnia spp بوده و از زمانهای قدیم کاشت آن درباغهای ایرانی معمول بوده است . ساقه ای بر افراشته و راست داشته و به آسانی شکسته می شود . قطر گل از انواع مختلف ۱۵-۵ بوده و بصورت ساده یا مضاعف در انتهای ساقه به رنگهای متنوعی قرار می گیرند . آهار به تمام رنگها وجود دارد بجز رنگ آبی . در سالهای اخیر گونه های پا کوتاه ، گل درشت وپرپر بدست آمده است که گلهای آن بسیار جالب و مناسب برای کاشت درمحلهای خاص می باشند . آهار خاکهای هوموسی با نفوذ پذیری زیاد را به سایه خاکهای ترجیح می دهد.محلهای آفتابی و ترجیحا بدون باد (بدلیل شکنندگی ساقه گل دهنده ) برای کاشت آن بسیار نامناسبند . این گیاه و از طریق بذر کاری تکثیر می شود .کاشت در خزانه گرم در اواخر زمستان که پس از رشد و نمو با دقت کانی آنرا از خزانه خارج کرده ( با عنایت به اینکه نشاء کاری این گیاه کمی مشکل است ) و بایستی خاک اطراف ریشه از آن جدا نشود. سپس به فاصله حدود ۴۰-۳۰ از همدیگر با نهایت دقت کاشته شوند . عمل نشاءکاری بایستی در مواقع خنک زده ( صبح زرد و یاترجیحا بعدازظهر ) انجام پذیرد و بلافاصله آب فراوانی به آن دارد .

این گیاه برای تزیین توده های گلکاری و یا حاشیه های آفتابی بسیار مناسب است ، از ویژگیهای این گیاه می توان به تنوع رنگ گل ، فرمهای پا کوتاه و پا بلند و طول مدت گلدهی زیاد آن اشاره نمود .

در محلهایی که آبیاری کمتری انجام می شود ، بایستی گیاهان مقاوم به کم آبی را کشت نمود بسیار مناسب است ، از گونه های پا کوتاه آن می توان در فلادر باکسها و از گونه های پا بلند آن می توان بعنوان شاپسند دیده استفاده نمود .

۱۷-۱- تاج خروس :گیاهی است یکساله با نام علمی Amaratus spp به برگهای ساده ومتناسب ، تخم مرغی ، سبز تیره باربرگهای مشخص و دمبرگ کوتاه در باغبانی شامل دو فرم است که از نظر گل آذین با یکدیگر متفاوتند .

در فرم اول گل آذین آن پهن و چین چین وقطری برابر ۲۵-۱۵  دارند . رنگهای قرمز ، صورت ، آجری ، سفید ، بنفش و زرد در آن دیده می شوند . روی این تاج را هزاران گل کوچک غیر معلوم فشرده پوشانیده اند . در فرم دوم گل  آذین به شکل سنبله آویزان است و به رنگهای صورتی ، قرمز ، ارغوانی و زرد دیده می شود. بعضی ازانواع تاج خروس برگی نیز وجود دارد که برای به رنگ قرمز دیده می شوند آشلا نیتوس از این نوع است .

بذر تاج خروس را در اواخر زمستان در گلخانه بصورت کاملا دقیق و باملایمت کشت می کنند . جوانه های این گیاه به سرما حساس است . از این رو معمولا نشاء کاری آن در اردیبهشت ماه به فاصله ۳۰-۲۰ صورت می گیرد درموقع نشاء کاری بایستی مقداری کود (ترجیحا کودگاوی کاملا پوسیده و خشک ) به خاک اضافه نمود. بوته های این گیاه در برابر کودهای شیمیایی بسیار حساس بوده و سریعا صدمه می بینند . برای آنکه این گیاه خوب رشد و نمود نماید . کافی است آنرا در محل آفتاب گیر در خاکی غنی و دارای کود دامی یا خاکبرگ پوسیده بکارند و روزهای گرم آبیاری را طوری ادامه دهند که خاک همیشه مرطوب باشد .

این گیاه را می توان بصورت حاشیه ای ،گلدان،فلادر باکس ، توده ای بصورت الوان و یا تک رنگ کشت نمود . گل خشک آن نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد و (چون گل آذین آن تغییر شکل نمی دهد . )

۱۸-۱- رعنا زیبا : نام علمی این گیاه Gaullardia pulchella می باشد .

گیاهی است یکساله که گاهی اوقات بعنوان گیاه دو ساله نیز مورد استفاده قرار می گیرد . ارقام طول تابستان و تا اواسط پاییز دارای گل می باشد .

بذر این گیاه را در اسفند ماه تا فروردین ماه خزانه کرده و بعد از یکماه نشاء های حاصله را درزمین اصلی به فواصل ۴۰-۳۰ از یکدیگر می کارند .بهتر است پس از شروع دوره رشد زایشی (گلدهی ) گلهای پژمرده به تدریج  z شوند تا گیاه بصورت رب به گل بنشیند و زیبایی خود را تا پایان دوره رشدی حفظ نماید . بطور کلی رعنا گیاهی است که در مکانهای کاملا سایه ، خاکهای رسی و مرطوب .رشد خوبی ندارد . این گیاه را در حاشیه ها ، توده های گلکاری بصورت مخلوط با سایه گیاهان کشت می گردد .

۱۹-۱- ناز : گیاهی است با نام علمی Portulaca grandilora یکساله با ساقه های گوشتی و براق و بسیار شکننده که ارتفاع آن از ۱۵ درجه تجاوز نمی کند. در روی زمین شاخه های خود را پهن کرده و همه روزه یک توده گل تازه از ابتدای طلوع آفتاب تا ساعت ۱۶ بعدازظهر در انتهای شاخه های آن باز شده و در روز به دسته گل تازه ای جایگزین آن می گردد. به همین دلیل به آن ناز آفتابی می گویند.برگها باریک گوشتی و دارای دمبرگ کوتاهی هستند (درحقیقت به ساقه چسبیده اند ) ، گلها به رنگ سفید ، ارغوانی ، حنائی ، زرد روشن ، زرد تیره صورتی ، بنفش ، نارنجی ، قرمز تند می باشند . بذر گل در داخل کپسول های کوچکی تشکیل می شوند و بذر گیری آن در فصل پاییز به آسانی مکان پذیر است . بذرها بسیار ریز و به شکل براده های ریز آهن هستند. ساده ترین را تکثیر  این نبات بوسیله بذر است .بذرها را معمولا در فروردین ماه در خزانه بسیار نرم و هموار کاشته و یا خشکی آنها را مستقیما در محل اصلی کاشته و بعد بفاصله ۲۰-۱۰ تنک می کنند. بطورکلی نشاء کردن دراین گیاه کاملا موفقیت آمیز نیست .

گل ناز آفتابی خاکهای سبک ( ماسه ای ) با نفوذ پذیری بالا ، مکانهای آفتاب گیر و گرم را می پسندد نکته قابل توجه کاشت ناز اینکه : اولا در خاکهای رسی سنگین و مرطوب رشد مناسبی ندارد و ثانیا گلدهی آن در سایه بسیار کم می شود .

کاشت آن در حاشیه های خشک وآفتابگیر،روی بالکن های و تراسها بصورت ریزشی بسیار مناسب است . بواسطه تحمل گرمای زیاد و نور شدید آفتاب می توان آنرا در محلهای کم آب و آفتابی به راحتی کشت کرد .

۲۰-۱- همیشه بهار : این گیاه با نام علمی Calendeela officinahis  بوته ای انبوه  بر پشت و محکمی دارد و بسیار منشعب بوده و جزء گیاهان یکساله و گاهی اوقات دو ساله است .برگهای تحتانی قاشقی و کامل که در قاعده باریک شده به دمبرگ تبدیل می شود. برگهای فوقانی نیز نیزه ای است . گل آذین کلاپرک آن حدود ۱۰-۸ قطر دارد . همیشه بهار گیاهی است که در مقابل سرما مقاومت خوبی دارد .

بذرها را در دو زمان در خزانه می کارند . اواخر اسفند تا اوایل فروردین یا ابتدای پاییز که دراینصورت طول دوره گلدهی بیشتر خواهد شد . با حذف گلهای پژمرده بر طول درست گلدهی افزوده خواهد شد . برای اینکه گل آذین بزرگ و پر گل شود بایستی شاخه های جانبی جوان را حذف نمود .

این گیاه به خاک خوب و سرمشاء از مواد آهکی نیاز دارد . البته زوکشی این نوع خاکها بایستی مناسب با کافی باشد . به خشکی خاک مقاوم بوده واز لحاظ موقعیت در مکانهای آفتابی سایه رشد خوبی دارد .

گل همیشه بهاررا برای تزیینات حاشیه ای بسیار بکار می برند . در صورتیکه تنوع رنگ گل درآنها بالا باشد.بطور وسیع بصورت توده ای کاشته می شوند.این گیاه با ارتفاع متوسط ،رشد متراکم و گلدهی خوبی که دارد ، گیاه پر کنندومناسبی بین سایر گیاهان بر افراشته و گیاهان حاشیه ای به شمار می رود.

۲۱-۱- از جمله سایه گیاهان یکساله دیگر که از فضاهای سبز بجهت تزیینات بکابرده می شوند . می توان موارد ذیل را نام برد .

آفتابگردان (Helian thus spp ) خشنی شی (Papauer spp ) – داوودی یکساله (Chrysanthemum )– شقایق (Anemone spp ) – شویدی(Cosmos spp ) – گل گندم (Centuree spp ) – کتان (Linum spp ) شب بوی یکساله (Matthiola incana ) و …

۲- گیاهان دو ساله : گیاهان دو ساله به گیاهانی اطلاق می شود که از هنگام بذرکاری تا رشد کامل حدود دو سال لازم دارند تا بتوانند مجددا تولید گل و بذر نمایند . به عبارت دیگر گیاه در یک فصل زراعی رشد رویشی داشته و در دوره بین فصلی مرحله کوتاهی را به استراحت پرداخته و در فصل بعدی دوره رشد زایشی شروع شده در همان سال عمر گیاه پس از تولید بذر پایان می یابد. بعضی از گیاهان دو ساله این قابلیت را دارند که به گیاه یکساله تبدیل شوند . یعنی این گیاهان وادار شده اند در همان سال اول به گل نشسته و بذر تولید نمایند .

برای آشنایی با برخی گیاهان دوساله زینتی که در تزیینات بکار برده می شوند، اختصار توضیح داده می شوند .

۱-۲- گل استکانی : (نام علمی : Campanula spp ) از این گیاه بصورت دو ساله استفاده می شود . برگهای گل استکانی داندانه دار با دمبرگهای طویل بدن که بصورت  طوقه ای در سطح خاک قرار می گیرند . یا در سال بعد رشد کرده و انشعابات زیادی پیدا می کند . ارتفاع آن حدود ۹۰-۵۰ است . از اوایل تیر ماه تا اواخر مرداد ماه گلهای زنگوله ای مانندی تولید می کند که به رنگ سفید ، صورتی ، آبی روشن یا سنجش تیزه است .معمولا گلها یک رنگ هستند و یا کافی ممکن است یک گل مخلوطی از رنگهای مختلف تیره می باشد .

بذر گل استکانی را در فصل بهار در خزانه های آزاد دهی کارند لازم است پس از بذر پاشی روی بذرها را با مقدار کمی خاکبرگ پوشاند .حدود ۴۵ روز بعد نشاء های حاصله را در خزانه دیگری نشاء کرده سپس گیاهان را بهتر در پاییز  یا اسفند ماه و فروردین ماه  درزمین اصلی با فواصل  حدودا ۴۰-۳۰ از همدیگر کشت می کنند .

برای اینکه گل استکانی،حتما در تابستان سال بعد شکوفا شوند لازم است نشاء ها را قبل از زمستان در محل اصلی بکارند . در غیر این صورت گلهای آن در سال سوم ظاهری می شود . معمولا نشاء های کاشته شده در محل اصلی را برای جلوگیری از یخ زدن با پوششی از شاخ و برگ های ظریف حفظ می کنند . گل استکانی جذاب و بسیار زیبا است و از آن از حاشیه های گلکاری بصورت مجزا در چمن و همچنین بصورت توده ای در مقابل درختچه های زینتی و در بین گیاهان چند ساله استفاده می شود . گ

۲-۲- گل انگشتانه ( نام علمی Digrtedis spp ) گیاهی است دو ساله که دائمی هم می تواند باشد . گلهای آن به شکل انگشتانه به رنگهای سفید، صورتی ، بنفش و الوان هستند یکی از خصوصیات این کیاه آن است که زمینهای آهکی را دوست ندارد .

ازدیاد آن توسط بذر انجام می پذیرد و معمولا در اواسط تابستان در خزانه کاشته می شود . گاهی دراواخر پاییز آنرا جابجا نمود و دربهار سال بعد به محل اصلی منتقل می گردند . این گیاه را می توان به یکساله تبدیل نمود . یعنی در اوائل بهار بذر را در خزانه های آزاد می کارند .

این گیاه ازنظرتزییناتی جهت تزیین حاشیه ها بطور دائمی بکار می روند.علاوه بر این برای تزیین دسته گل نیز استفاده می کردند .

۳-۲- میخک (نام علمی Dianthus spp ) گیاهی است دائمی ولی مانند سایر گیاهان دوساله ، کشت می گردد . ازدیاد آن از طریق بذر و تقسیم بوته انجام پذیر است .

انواع پا بلند برای تزیینات باغهای ژاپنی ، باغهای صخره ای ، حاشیه ها و باندهای گلکاری بکار برده می شود .

البته در موقع کشت باید به ترکیب و هم آهنگی رنگ توجه نمود . گلهای این گیاه به رنگ سفید صورتی الوان قرمز ، بنفش می باشد . انواع پا بلند آن در دسته گل و شاخه بریده استفاده می شود .

۴-۲- سیلن ( نام علمی Silenre spp ) : گیاهی است دو ساله باغهای سفید ، صورتی ، قرمز، پرپر و کم پر می باشند . ازدیاد گیاه توسط بذر بدن و معمولا از اوائل بهار تا اواخر آن گلدهی دارد . این گیاه را برای تزیینات حاشیه ها ، باندها ، توده ها ، و فلادر باکسها مناسب است .

۵-۲- گل فراموشم مکن (نام علمی Myosotis spp ) گیاهی است دوساله در برخی مورد دائمی گلها در ابتدا به رنگ سفید و سپس به رنگ آبی در می آیند.

ازدیاد این گیاه توسط بذر انجام می پذیرد . معمولا بذر را در تیرماه در خزانه می کارند و شهریور ماه در خزانه دیگر نشاء می نمایند . اواسط پاییز گیاهان حاصله را به محل اصلی منتقل می نمایند . از اوائل اردیبهشت دوره گلدهی شروع شده وصدد یک ماه بطول می انجامد .از نظر کاری این گیاه برای حاشیه، باندها ، تپه ها ، باغهای صخره ای که محل مرطوبی دارند توجه می گردد .

۶-۲- کلم زینتی (نام علمی (Brassica spp ) این گیاه دو ساله است ، جزء گیاهان برگ رنگین به حساب می آیند، در اصل نباید به گل برد، در صورتیکه این گیاه به دوره رشد زایشی وارد شود ، خصوصیت رنگین بودن برگها از بین خواهد رفت . به سرما مقاوم بوده و از دوره رشد رویشی آن جهت تزیینات بکار برده می شود . تکثیر آن از طریق بذر بوده طوریکه بذرها را همزمان با گیاهان یکساله در فصل سرد ( نیمه دوم  شهریور ماه تا اوایل مهر ماه ) در خزانه کاشته و گیاهان حاصله را به محل اصلی منتقل می نمایند . سراسر فصل سرد ۵ قابل استفاده می باشد . در مقابل صدمات مکانیکی نیز مقاومت چندانی ندارد. از آنان می توان در تزیینات حاشیه ای و همچنین فلادر باکسها استفاده نمود .

۳- گیاهان زینتی دائمی علفی

بطورکلی گیاهانی که طول عمر آنها بیش از دو سال باشد دائمی نامیده می شوند.این گیاهان را برحسب خصوصیات رویشی شان ، به دسته ها و گروههای مختلف تقسیم بندی می کنند .

علفی  …..          پیازی   …..     مقاوم به سرما

خشی  ……      ریزوم دار ……   حساس به سرما

گیاهان دائمی زینتی را بر حسب نوع کاربرد شان تزیینات فضای سبز به شرح ذیل تقسیم بندی می کنند .

الف ) گیاهان دائمی گل بهاره : این گیاهان دارای گلهای بهاره  بدن و منحصرا برای تزیینات حاشیه ای در بهار وفضاهای وسیع بکار برده می شود مانند پامچال ، فلوکس دائمی ، مینا چمنی و …

ب ) گیاهان دائمی گل تابستانه : این گیاهان در فصل تابستان دوره گلدهی دارند و بر حسب خصوصیات گلشان در تزیینات سطوح بزرگ بصورت توده ای کاربرد دارند . مانند بنفشه ایرانی از بال در فضای چمنی .

ج) گیاهان دائمی گل پاییزه : این گیاهان از اواخر تابستان تا اواخرپاییز دوران گلدهی دارند . و از نقطه نظر تزیینات بصورت توده ای وحاشیه ای  و باندهای گلکاری کاربرد دارند مانند انواع دوره ای پاییز .

د) گیاهان دائمی سایه پسند : این گیاهان نیز بر حسب خصوصیتشان در محل سایه نیز رشد و نمود مناسب و خوبی دارند . مانند ونیکا ، عشقه (پایتال )و این گیاهان برای مکانهایی که از نظر توده ای مضیقه اند مناسب هستند .

به منظور شناخت برخی از گیاهان دائمی مقداری از آنها را مورد بررسی قرار می دهیم :

۳-۱- رز ( نام علمی Rosa spp ) گیاهی است دائمی بصورت بوته ای رشد می کند .گلها بسیار پر گلبرگند و در اقطار مختلف و رنگهای کاملا متمایز و متنوع یافت می شوند. زمان گلدهی آن از اوائل تابستان شروع شده و تا پاییز ادامه دارند . بعضی از واریته های این گیاه دارای عطری قوی و مطبوعند .این گیاه از نظر گستردگی (سطح اشغال گیاه ) و همچنین ارتفاع بسیار متنوع بدن و در انواع مختلف دیده می شود .

برای کاشت از و حصول نتیجه مناسب بایستی آن را در خاکی  حاصلخیز بازه کشی خوب وسرشاراز مورد آن کاشت . بهترین مکانها برای کاشت آن مکانهای آفتابی و گرم است . معمولا در هر سال عملیات کودهی با کود آلی کاملا پوسیده و خشک )و همچنین کودهای شیمیایی مانند سولفات پتاسیم انجام می گیرد . برای ازدیاد طول دوره گلدهی مرتبا در طی دوره رشد زایشی بایستی گلهای خشک و پیچینید . ( دکمه برداری ، غوزه چینی و …) در انتهای فصل رشد برای بدست آوردن ساقه های جوانتر این گیاه را از سطح خاک سربرداری می نمایند .

ازدیاد این گیاه از طریق پیوند شکمی (در تابستان ) و کلم کاملا خشبی(در پاییز ) امکان پذیر است . این گیاه معمولا به امراض قارچی و مخصوصا سفیدکها حساس بوده و بایستی درطی دوره رشد نسبت به مبارزه با این نوع بیماری اقدام نمود .

انواع مختلف رزکه درفضاهای سبز بکار برده می شوندعبارتند از: از مینیاتوری ، رز شهلا ، رز هفت رنگ، رز سفید،رز عطری ، رز مهندسی از الکساندر ، رز چینی و …

۱-۳- بگوینا (نام علمی Begonia spp ) از نقطه نظر تزیینانی بگوینا به سه دسته گروه تقسیم می شوند :بگوینا های پیازی که ازدیاد آنها از طریق کاشت بذر و تقسیم پیازها بعد از جوانه زدن آنها است . بگویناهای همیشه گلدار که غیرپیازی هستند و تکثیر آنها از طریق کاشت بذر و قله شاخه ها است . بگویناهای برگی که ریز دم دارند و تکثیر شان از سه طریق کاشت بذر ، قلمه برگی و تقسیم ریز دم انجام می شود . از بین این سه گروه بگویناهای همیشه گلدار بیشتر در تزیینات فضاهای سبز بکار برده می شوند .گلهای آن به رنگهای قرمز روشن ، صورتی ، سفید خالصی و الوان می باشد .

۲-۳- تاج الملوک (نام علمی Aqwilegia spp ) گیاهی است با رنگ گل سفید ، آبی تند ، بنفش ، قرمز ، زرد و رگه دار که به سرما مقاومت خوبی داشته و از اواسط بهار تا اوائل تابستان دورو گلدهی دارند .

ازدیاد این گیاه توسط بذر و تقسیم ریشه بدن و از آنجاییکه این گیاه محلهای که سایه و نیمه سایه بستر رشد می کند بیشتر در حاشیه هایی که در این اماکن وجود دارند کشت می کردند .

۳-۳ داوودی (نام علمی Chrysam the mum spp ) گیاهی است که برخی از آنها یکساله و برخی بصورت دائمی کشت می کردند . رنگ گل آنها از سفید تا بنفش و بطور الوان هستند . بطور کلی داوودی ها را بر حسب زمان گلدهی به دو دسته داوودی پاییز و داوودی تابستانه تقسیم می کنند ، داوودی های گل پاییزه دائمی بوده وگلدهی آنها درپاییز ودارای گلهای کوچکی می باشند. داوودی های تابستانه در سراسر تابستان گلدهی داشته و در تزیینات حاشیه ای مورد استفاده قرار می گیرد .

۴-۳ – شمعدانی( نام علمی Pelergomium spp ) بطور کلی گیاهی است یکساله ولی در شرایط گلخانه بصورت دائمی مورد استفاده قرار می گیرد .این گیاه به چهار دسته تقسیم می گردد .

الف) شمعدانی معمولی :گلها بصورت کم پر و یا پرپر و الوان هستند . و این شمعدانیها غیر پیچی اند .

ب) شمعدانی پیچ : برگها کوچک و پنجه ای شکل می باشد ، گلها به رنگهای مختلف قرمز ،صورتی ، سفید ، سفید مایل به صورتی دیده می شوند . گلهای آن بصورت کم پر یا پرپر می باشد .

ج) شمعدانی  : در این دسته گلها بسیار درشت و به رنگهای قرمز ، زرد ، بنفش ، سفید و یا الوان می باشند : شمعدانیهای پا کوتاه و فانتزی در این دسته قرار می گیرند .

د) شمعدانی عطری : برگها دارای عطری شمیه به گل سرخ ، گلها به رنگ ارغوانی، بدن ولی چندانی جنبه زینتی نداشته وبصورت محدود کشت می کردند.بطورکلی ازدیاد شمعدانی بوسیله قلمه و بذر انجام می پذیرد . شمعدانی یکی از گیاهانی است که برای تزیین حاشیه ها و توده ها در محلهای آفتاب گیر و گرم کاشته شده و در جهت تزیین در فلادر باکسها نیز کاربرد زیادی دارد .

۵-۳- زنبق ( نام علمی Iris spp  ) این گیاه از نظر شناسائی به دو دسته تقسیم بندی می گردد .

زنبق های ریز دم دار : گلهای آن به رنگ الوان ، بنفش ، آبی ، قرمز ، سفید و صورتی مایل به بنفش بار گه های زرد و …. دیده می شود . از اردیبهشت ماه تا اواخر بهار گل می دهند . این گیاه دائمی بدن و برای کشت های حاصله و باندهای گلکاری و در محلهائی که رطوبت زیادی دارند مناسب است . زنبق های پیازدار: گیاهانی دائمی بدن و همه ساله ضمن رشد و گلدهی ، پیازچه دیگری در کنار خود تولید کرده و این پیاز جدید گل سال آینده را تامین می نماید . رنگ گل در این دسته متنوع بدن و به رنگ بنفش ، زرد ، سفید و ایلق می باشد . معمولا برای کشت در حاشیه ها مناسب است .

۶-۳- کوکب ( نام علمی Dahlia spp ) : گیاهی است دائمی و غده دار (ریشه ضخیم شده گرد ) ، دوکی شکل ، بزرگ و کوششی است ) .برحسب شکل ظاهری و گل به انواع ذیل تقسیم بندی می شود .

• کوکب های کم پر ، پا کوتاه و گل درشت .
• کوکب های ستاره ای با گلهای که پر و الوان
• کوکب های گل درشت ، پرپر و الوان
• کوکب های لانه زنبوری با گل برگهای الوان
• کوکبهای کاکتوسی با گل درشت و پا کوتاه به رنگهای متنوع
• کوکبهای یقه دار دارای گلهای الوان گلبرگهای وسطحی کوچک و گلبرگهای حاشیه ای بزرگ کوکبهای از نقطه نظر تزییناتی برای لکه های میان چمنی و یا بصورت حاشیه ای و توده ای بکار برده می شود.

۷-۳ – لاله  ( نام علمی Tulipa spp ) گیاهی است دائمی و پیازی که از نظر و گلدهی یک گیاه یکساله بحساب می آید. زیرا پیاز اصلی آن فقط یکسال زراعی دوام جایگزین آن می شود . از لحاظ گلدهی لاله ها را به چهار دسته تقسیم می کنند .

کم پر           زودرس

دیررس

پرپر                زودرس

دیر رس

این گیاه دارای رنگهای متنوع با گلهای کوچک وساده می باشد . بطور کلی این گیاه برای تزیینات حاشیه ای، باندهای گلکاری ، توده ها و یا لکه های میان چمن و فلادر باکسها و گلدانها کاربرد زیادی دارد .

از نظر نوری خاک و مواد غذایی در اکثر شرایط قابلیت رشد داشته ولی دوره گلدهی آن بسیار کوتاه است .(اوائل بهار )

۸-۳- کوکب کوهی ( نام علمی Rudbeckia spp ) تمام گونه های این گیاه دارای گلهای فراوان و عمر طولانی هستند . برگها به رنگ سبز روشن ، کشیده ، دراز و نوک نیزه ای و کرک دار می باشند . برگها سخت و محکم بوده و طول آنها به حدودا ۴۵ درجه می رسد . گلها دارای برگچه در زیر گلبرگ قرار دارند . گلها بصورت نوک تیز وبه رنگهای زرد تند ، قهوه ای و قرمز رنگ می باشند . گلها از اواسط تابستان تا آخر پاییز شکوفا می شوند . بعضی از واریته ها دارای گل پرپر یا کم پر می باشند .گیاهی است دائمی که ارتفاع آن به حدودا  ۵۰ درجه می رسد .

بذر کوکب کوهی را می توان در خزانه کشت کرد ولی گیاهان در اصل توسط تقسیم بوته تکثیر می شوند . این گیاه به خاک رسی – شنی و نسبتا غنی از مواد آن و مکانهای گرم و آفتابگیر احتیاج دارند .

کوکب کوهی را از بین سایر گیاهان می کارند. در مقابل درختچه ها و سوزنی برگان نیز زیبایی خاصی خواهد داشت .

همچنین جهت تزیینات حاشیه ای ، باندهای گلکاری و یا بصورت توده ای برای چمن کاریها و مقابل درختان بکار می روند . گلهای بریده نیز تا ۱۵ روز به راحتی نگهداری می شوند .

۹-۳- اختر (نام علمی Canna spp ) گیاهی است دائمی دارای شاخه های گل دهنده با گلهای به رنگ زرد ، صورتی ، قرمز و الوان .ارتفاع آن بالاتر از ۶۰ درجه است برای مکانهای آفتاب سایه وآفتابی بسیار مناسب است.در خاکهای معمولی و غنی رشد بسیار خوبی خواهد داشت .تکثیر آن از طریق ریز دم  است. در انتهای فصل ریز دمها که از داخل خاک خارج شده اند را در انبارهای تاریک و خشک نگهداری کرده و درابتدای بهار سال بعد ، قبل از کاشت آبها را تقسیم کرده و می کارند .

از این گیاه می توان برای ایجاد لکه های گلکاری ، حاشیه های رو به آفتاب و یا پرچین های موقت استفاده نمود .

به منظور دسترسی بهتر به مشخصات گیاهان ذکر شده تاکنون آنرا به صورت لیست جداگانه ای ارائه نموده ایم .

۴- گیاهان تزیینی دائمی خشبی : گیاهانی هستند که سنشان بصورت نامحدود بوده و ساقه اصلی ذوعی این گیاهان دارای سلولهای خشبی شده هستند . بدلیل بزرگ بودن تاج گیاه گیاه بخش هوائی ) معمولا بافتهای خشبی باعث استحکام گیاهان درخاک خواهد بود و عملا در مقابل عوارض طبیعی مثل باد و… مقاومت و استقامت خوبی ازخود نشان می دهند . این بخش از گیاهان را بر حسب درختچه و یا درخت بودن به دو دسته مجزا تقسیم بندی می کند .

الف ) درختچه های زینتی : در طراحی فضای سبز درختچه های زینتی نقش مهمی از لحاظ زیبایی و فضا سازی دارند .باید در نظر داشت هم بستگی و ارتباط بین این گیاهان از لحاظ رشد و هم آهنگی با دیگر گیاهان مانند بوته ها و درختان پابلند ضروری است حتی رنگ گل و زمان گلدهی و فرم برگ های درختچه ها نیز در طراحی کاشت این گیاهان موثر است درختچه ها معمولا جثه ای کوچکتر از درختان دارند ( از نظر ارتفاع و گستردگی سطح اشغال تاج ) ، این گیاهان دارای ساقه های متعددی می باشند ولی درختان تک ساقه قوی و استوار دارند .

در ادامه تعدادی از درختچه های زنیتی که در فضای سبز کاربرد بیشتری دارند به منظور آشنایی ذکر می کردند .

۱-۴- اسپیره (گل عروس ) ( نام علمی Spirvaea spp ) گیاهی است از خانواده Rosaceae . گلها به رنگ سفید ، سرخ ن سرخ ابلق رو رعنا بدن ، و در اوائل فروردین چمن کاری بزرگ یا تک بوته در فضاهای کوچک و یا حاشیه وقتی بعنوان چیریا دیواره نیز کاربرد دارند . ازدیاد این گیاه توسط تقسیم بوته و یا جدا کردن باجوشها است .کلمه های خشبی ، نیمه خشبی و یا بذر نیز در تکثیر این گیاهان نقش عمده ای دارد .

۲-۴- بداغ ( نام علمی Viburunum spp ) گیاهی است دارای گلهای درشت ، کروی و به پتک سفید متمایل به شیری که در اردیبهشت و خردادماه ظاهر می گردد. گلهای آن عقیم بدن و بذری تولید نمی کند .

درفضاهای با مساحت زیاد می توان دو یا چند بوته را در نزدیک یکدیگر بصورت توده ای کشت نمود. در محلهای کوچک نیز  کشت کک بوته امکان پذیر است .

ازدیا این گیاه از طریق بذر ، خوابانیدن و قلمه در شهریور ماه می باشد .

این گیاه دارای زیبایی خاصی بوده و در طراحی فضای سبز باغها ، باغچه ها جایگاه خاصی دارد .

۳-۴- به ژاپنی : ( نام علمی Chaenomeles yoponica ) این گیاه از خانواده Ro&aceae بدن و همانطور که از نام گونه آن بر می آید بومی مناطق چین و ژاپن می باشد . گلهای این گیاه به رنگهای سفید ، صورتی ، قرمز تند بدن دوره رشد زایشی قبل از دوره رشد رویشی است (گلها در انتهای اسفند ماه و اوائل فروردین ماه قبل از محهور برگها ظاهر می شوند . )

این گیاه را می توان بصورت تک بوته یا بصورت توده ای در حاشیه خیابانها ، میادین ، توبانها و .. کشت نمود . این درختچه را با گیاه یاس زرد بصورت  تواما کشت می نمایند . (هماهنگی از نظر ترکیب رنگ ، زرد ، قرمز  )

این درختچه به راحتی توسط قلمه تکثیر می شود .به معانی آفتابی و سایه آفتاب نیازمندان .

۴-۴- یاس زرد ( نام علمی Forsithia interm ) : درختچه ای است که گلهای آن قبل از ظهور بر شما در اواخر اسفند ماه و اوائل فروردین ماه شکوفا شده و در تمامی شرایط خاکی رشدو نمود خوبی را از خود بروز می دهد . گیاهی است آفتاب درست و بصورت خطی و یا توده ای در حاشیه خیابانها ، بلورها ، میادین و … کشت می شوند . (ترکیب یا به ژاپنی )

از انواع مختلف یاس می توان به موارد زیر اشاره نمود :

یاس زرد مجنون – یاس خوشه ای – یاس سفید- یاس رازقی و .

۵-۴- توری ( نام علمی Lagerstro emia indiea ) شاخه های آن بدون کرک و برگها به رنگ سبز متمایل به قهوه ای ، گلها به رنگ صورتی تند و ارغوانی است که در سراسر تابستان و اوائل پاییز ظاهر می شوند . برگهای این گیاه در فصل خزان به رنگ سرخ در می آیند . مکانی کاملا آفتابی و باز را دوست داشته و نسبت به سرماهای سخت زمستانی مقاومت زیادی ندارد .

ازدیاد این گیاه توسط بذر و قلمه سرشاخه های نیمه خشبی انجام می گیرد .

از نقطه نظر تزییناتی برای کشت خطی در حاشیه یا وسط خیابانها ، بلورها ، اتوبانها و نیز بصورت تک بوته در پارکها و باغهای کشت می کردند .

۶-۴- ختمی ( نام  علمی Hibiscus spp ) این گیاه از خانواده Mawaceae بدن و بصورت درختچه ای با گلهای سفید ، بنفش ، صورتی ، ریز ، درشت ، کم پر و یا پرپر دیده می شوند که در فصل تابستان شکوفا می شوند . این گونه در بین باغبانان بنام ختمی درختچه ای معروف است . از نظر تزیین بصورت تک بوته درسطوح کم ویا بصورت خطی درحاشیه خیابانها و اتوبانها در سطوح وسیع نیز بصورت توده ای کاشته می شوند .

ازدیاد این گیاه بتوسط قلمه علفی یا خشبی بدن و گاهی نیز از بذر استفاده می شود .

۷-۴- برگ نو ( نام علمی Ligustrum spp ) همه واریته های این گیاه همیشه سبز و برگ دائمی است و برای احداث پرچین یا دیواره دره سبز کاربرد زیادی دارند . این گیاه به محلهای آفتابی و آفتاب سایه نیاز دارد . گردو غبار و آلودگی محیطی به آن صدمه زیادی نمی زند . گیاهی است رطوبت پسند و درخاکهایی که نسبتا مرطوب باشد رشد و نمود خوبی دارد .

گلهای این گیاه به رنگ سفید متمایل به زرد با عطر تند می باشند . انواع برگ نوعی درشت معمولی کوچک و ابلق طلائی وجود دارد .

ازدیاد این گیاه توسط بذر بوده و نیز قلمه خشبی آن نیز تولید گیاه جدیدی می نماید .

۸-۴- برگ ب  ( نام علمی Laurs spp ) برگهای این گیاه بیضی  شکل بوده ، گیاهی است همیشه سبز و معطر و به عنوان ادویه نیز کاربرد دارد . گلهای آن به رنگ سفید مایل به سبز بدن و در تزیینات گل آن مدنظر نمی باشد . در خاکهای نسبتا خشک و علفهای کاملا آفتابی رشد و نمود خوبی خواهد داشت.

ازدیاد آن توسط بذر،خوابانیدن شاخه ها و جدا کردن باجوشها انجام می پذیرد.

۹-۴- درختچه های میوه زینتی : تعدادی از درختان میوه هسته دار و دانه دار از نظر زیبایی گل و برگ در تزیینات فضای سبز کاربرد دارند .

گوجه گل پرپر ( نام علمی Prunus triloba )  دارای گلهای سفید و سرخ پرپر بوده ودراوائل بهار شکفته می شوند ویا درهلو گل پرپر(نام علمی Amygdalus percica ) گلهای به رنگ سفید،صورتی ،سرخ به مقدار فراوانی در فروردین ماه ظاهر می شوند .

ب) درختان : درختان دسته ای از گیاهان هستند که دارای تنه ای تنومند ، تاج گسترده وجثه ای بزرگ هستند . بسیاری از این گیاهان بر حسب خصوصیات شکل ، فرم ،رنگ برگ ، گل یا کیفیت و رویشی در تزیین فضاهای سبز کاربرد دارند . برای سهولت در مطالعه آنها را به دو دسته سوزنی برگ و پهن برگ تقسیم می کنیم .

• درختان سوزنی برگ : گیاهانی هستند همیشه سبز ن برگهای آن دائمی است . توقع زیادی در خصوص مواد غذائی و رطوبت ندارند .
• درختان پهن برگ ، دارای برگهای فصلی بدن نیاز آنها از نظر جذب مواد غذایی و رطوبت بسیار بالاتر از درختان سوزنی برگ است .

جدول مقایسه پهن برگ و سوزنی برگ

گیاهان نظیر ماکتولیای تابستانه واکالیتپوس که پهن برگند دارای برگهای دائمی اند .

گیاهی مانند ژینکو  (Ginco biloba ) پهن برگ با رگبرگهای موازی است .

کاشت نهال : برای کاشت نهال بایستی ابتدا سطح خاک را به وسعت حداقل یک متر مربع از وجود هر گونه علف هرز کاملا پاک کرد سپس چاله ای به وسعت دو برابر گستردگی ریشه نها مورد نظر کند (معمولا ابعاد ۶۰×۶۰×۶۰ بسیار مناسب است . به هنگام کندن چاله بایستی وقت کرد که خاک سطح الارض در یک طرف و خاک زیرین را در طرف دیگر ریخت و این دو نوع خاک با یکدیگر مخلوط نکردند .

تیم را درنزدیکی مرکز چاله ای که   درون خاک فرو کرده و با چکش یا وسیله دیگر چند ضربه به آن زده می شود تا کاملا در خاک فرو می رود . باید توجه داشت که بخشی از تیم که در خارج از سطح خاک قرار می گیرد هرگز نباید از  طول گیاه بلند تر باشد زیرا برای سفت و قوی شدن تنه اصلی برخی از حرکات ضروری است .نکته دیگر اینکه قرار دادن تیم پس از کاشت گیاه صدمات جبران ناپذیری را به ریشه گیاه وارد خواهد نمود .همه دو بیل کود پوشیده کاری را که از قبل آماده شده است با دو بیل از خاک سطح الارض مخلوط و درکف گودال ریخته می شود.ریشه های نهال انتخاب شده را که صدمه دیده اند و یا شکسته اند به کمک قیچی باغبانی تیز قلع کرده و سپس نهال طوری قرار گیرد که طوقه(حد فاصل بین اندام هوایی ، اندام زمینی ) موازی سطح خاک واقع شود . برای اطمینان بهتر است یک قطعه چوب کاملا صاف را به طور افقی روی چاله قرار داده و سپس نهال را طوری داخل خاک قرار دادن که طوقه آن همسطح چوب افقی قرار گیرد . سپس باقیمانده خاک سطح الارض را درکف و بقیه خاک را روی آن ریخته و در ضمن ریختن خاک دائما آنرا با پا فشرد . بعد از پایان کار آبیاری انجام می شود . فشردن خاک و آبیاری پس از آن باعث می شود ذرات خاک بخوبی به ریشه ها چسبیده و ریشه سریعتر     شود .

در نهایت نهال را بوسیله نوار پلاستیکی به قیم بسته و بطور مرتب بویژه در فصل بهار وتابستان آنرا کنترل کرده تا در اثر رشد قطری کند توار پلاستیکی به گیاه فشار و در ننماید . اگر به نکات لازم به هنگام کاشت و مراقبتهای پس از کاشت دقت کافی بعمل آید گیاه بیش از ۲ سال نیاز به قیم ندارد پس از این مدت می توان تیم را از خاک خارج نمود .

زمان کاشت برای بیشتر گونه های همیشه سبز اواخر زمستان تا اوائل بهار است ، زیرا مدت قرار گرفتن نهال در معرض بادهای سرد و خشک کاهش می یابد . بهترین زمان کاشت برای گونه های خزن دار اواخر پاییز است که گیاه بتدریج برای شرایط سخت آماده می شود .

انتخاب درختان باید از گونه های بومی شده سازگار با منطقه صورت گیرد. همچنین  درختان باید از نظر رشد و شکل نهائی در تعارض با همدیگر نباشند و نیاز مواد غذائی و آبی مشترکی داشته باشند .

در این صورت نگهداری آن بصورت منظم و بدون هزینه ها زیاد انجام می گیرد . نهال مناسب معمولا باید بین ۱ تا ۳ ساله بوده به بلندی حداقل ۳۵ درجه سانتی گراد و حداکثر ۱۵۰ درجه سانتی گراد باشد . آفت و بیماری روی شاخه ها و ریشه ها دیده نشود .

بین حجم تاج ( اندام هوائی ) و ریشه تناسب وجود داشته باشد و در ضمن علائم  زخم و صدمات مکانیکی نیز روی تنه مشاهده نگردد .

فاصله کاشت درختان غیر مثمر  نظیر چنار ، افراد و زبان گنجشک بایستی حدود ۵ الی ۱۰ متر باشد و نیز از دیوار ولی ساختمانها ، چاههای آب و فاضلاب و سایر تاسیسات بقدر کافی فاصله داشته باشد .در مورد درختچه های فضای سبز نظیر شمشماد ، برگ بو ، به ژاپنی ، یاس زرد ، فاصله به حدود ۱ تا ۳ متر کاهش می یابد .

مراقبت های پس از کاشت درخت : جهت جلوگیری از کج شدن درخت در اثر وزش باد یا عوامل مکانیکی دیگر بایستی یک روز پس از آبیاری محلهای فرو رفتگی  و شکافهای ایجاد شده را در کلاژ نموده و از بین برد . در مورد درختانی که نسبت به آفات مختلف حساس می باشند. بایستی به موقع و در فواصل معینی با سموم متناسب سم پاشی شوند و نیز جهت آن دسته از درختانی که در حاشیه خیابانهای پرترافیک و آلوده کاشته شده اند . بایستی برگهای آنها مرتبا سم پاشی و شستشو شوند . در امر آبیاری بخصوص در مورد اشجاری که از کم آبی و حساس می باشند بویژه در فصل تابستان ماههای تیر و مرداد از نظر مقدار و فواصل آبیاری توجه خاصی نمود . با هرس به موقع و به اندازه می توان باعث تقویت و رشد مناسب درخت شد . ضمنا بطور جدی از ریختن مصالح ساختمانی ، مواد پاک کننده روغنی ،سوزاننده و … در پای درختان جدا خودداری و جلوگیری نمود .

۱۰-۴- نراد ( نام علمی Abies spp ) گونه های این گیاهان درختانی زیبا و همیشه سبز هستند .بطور کلی بومی ایران نیست . بطور کلی برخی از گونه های بر اساس شکل و خصوصیات رویشی ، پا کوتاه بدن و در تزیینات فضاهای کوچک و بزرگ به صورت تک درخت ، یا توده ای یا بصورت خطی با فواصل معین کاربرد دارد . برخی نیز در صنایع کاغذ سازی بکار برده می شوند . ازدیاد آن از طریق بذر می باشد .بطور کلی گونه های مختلف آن نسبت به سرما مقاومت دارند . خاک مورد نیاز آن شمارشی بوده و تاریخ کاشت آن اوائل بهار یا اوائل پاییزی می باشد .

۱۱-۴ – سرو ( نام علمی Gupre ssus spp   ) دارای گونه های مختلفی است :

– سرو نقره ای با نام علمی C.arizenica در اقلیم ها از نظر آب و هوائی در مناطق معتدله گرم و سرد بخوبی رشد می نماید . ازدیاد آن توسط بذر بوده و با توجه به نوع هرسی که روی آن انجام می شود به مجموعه های فضای سبز جلوه خاص می دهد . بطور کلی آنرا بصورت تک درخت ، خطی و یا توده ای کشت می کنند . اخیرا نیز در حاشیه فضای سبز بصورت دیواره با فواصل نسبتا کم کشت می شود .

سروناز (سرد شیرازی با نام علمی C.semper uirens ) ازدیاد ان از طریق بذر بدن و بصورت ردیفی و خطی کشت می شوند . شاخه ها و انشعابات آن کوتاه بوده و تاج کاملا باریک و قائم دارد .

خاکهای سومی غنی و عمیق را می پسندد .زمان کاشت آن از آبانماه تا آذر ماه می باشد .

۱۲-۴- کاج ( نام علمی Pinus spp ) درختانی هستند سبز ، برگها به شکل سوزنی و ۲ تا ۵ همه در یک غلاف قرار می گیرند ، میوه ها به شکل مخروطی شکل و مستقیم است .درختانی    و جزء باز و اشکال و زرین دارند. خاک مورد نیاز آن معمولی با آبیاری خوب است . بعضی از گونه های آن در خاک معمولی درخاکهای شنی وماسه ای وبعضی نیز در خاکهای ضعیف دستکاری رشد خوبی دارند . زمان کاشت این گیاه از شهریورماه تا آبانماه است .

روشن ازدیاد این گیاه بوسیله بذر بوده که آنرا با پوششی حدود ۳/. سانتی متر درکیسه های پلاستیکی درفروردین کاشته ودر سال بعدی در محل اصلی باز کاشت می شوند .

از گونه های مهم این گیاه می توان به کاج سیاه ، کاج کاشفی ، کاج مشهدی و.. اشاره نمود .

۱۳-۴- سر و کوهی ( نام علمی Jumperus spp  ) گیاهی است همیشه سبز ، برگها سوزنی و باریک بوده و بدو صورت درختی (ارس ) و درختچه ای (سرو کوهی ) دیده می شوند .

خاک مورد نیاز آن معمولی وخوب بوده و به محل های باز با شخم خوب احتیاج دارد . گیاه مناسبی و برای کاشت آن شهریور و فروردین ماه می باشد. ازدیاد آن بتوسط بذر بوده و با پوشش ۵/۱ درجه سانتی گراد در خاک معمولی در فروردین ماه کاشته بعد از اینکه نهالها به ۵۰ درجه سانتی گراد رسیدند و جابجا کردن و بعد از یکسال عمل باز کاشت باید انجام شود.

۱۴-۴ – سرخدار 🙁 نام علمی Taxus baccata ) گیاهانی هستند دارای چوب سخت ، همیشه سبز ن برگهای آن دارای مواد سمی است . خاکهای خوب با   عمیق و مکان مرطوب را بهتر می پسندد ولی بطور کل خاکهای آهکی را ترجیح می دهد–محلهای آفتابی یاآفتاب سایه برای کاشت آن بسیار مناسب است .بهترین زمان کاشت برای این گیاه شهریور تا آذر یا فروردین تا خرداد و برای هرس فروردین تا اردیبهشت می باشد . ازدیاد آن بتوسط کاشت بذر با عمق ۵/۲ سانتی گراد در اسفند انجام پذیر است .

برای ساخت پرچین یا دیواره سبزبسیارمناسب است(مخصوصا سرخدارهای طلائی و نقره ای ) .بدین منظور بایستی هرس سر پرچین را هر سال دوبار در اردیبهشت و مرداد بدون هر گونه تاخیری انجام داد . برای کاشت پرچین باید فاصله کشت هر گیاه را به ۴۵ درجه سانتی گراد رسانید .

این گیاه را می توان بصورت تک درخت یا توده ای در محوطه های چمن کاری نیز کاشت .

۱۵-۴- نوش (نام علمی Thuya spp ) گونه ای است همیشه سبز و سوزنی برگ ، بصورت درختی و یا بوته ای است ، برگها کوچک و پولکی شکل ، کیاهی است کم توقع و در شرایط نامساعد انشعابات آن کمبود رنگ می کردند. این گیاه به سهولت هرس می شود ، بهمین دلیل در فضای سبز در تزیینات آنرا به اشکال مختلف فرم می دهند .

به خاکهای عمیق و    مرطوب و مکانهای آفتاب رو نیازمند است ، گونه های پا کوتاه آن جهت کاشت در باغهای صخره ای استفاده می گردد . بصورت تک درختی و ردیفی نیز کشت می کردند . در اینصورت چون می توان رشد طول وعرض آنرا از طریق هرس کنترل نمود بصورت پرچین کشت در این صورت در خاک معمولی مرطوب آنرا در شهریور مهر یا اسفند و فروردین به فاصله ۶۰ سانتی گراد کاشته و دوباره دوسال یکی در اردیبهشت و دیگری در تیر ماه هرس فرم انجام می گیرد .

۱۶-۴- افرا ( نام علمی Acer spp ) از درختان چوب صنعتی و بعضی زینتی هستند ن دارای خزان و برگهای پنجه ای متقابل شانه ای شامل ۵-۳ برگچه نوکدار با دندانه دارهای نامنظم است . میوه ها از نوع فندقه دارای دو بال به شکل ۸ با زاویه های مختلف و در تابستان می رسند .

افراها در هر نوع خاک بعمل می آیند ولی گونه های مختلف آن در خاکهای آهکی سازگارتر هستند در مناطق کاملا آفتابی نیز اگر کاشته شوند بهتر است .این گیاه در طول دوره رشد خود به هیچ هرسی نیاز ندارد و لی بهتر است در بهار شاخه های خشک و بیمار حذف شوند .

بذرکاری ، پیوند زنی، قلمه زنی ، خوابیدن و کشت بافت از جمله راههای تکثیر این گیاهند . انواع واریته های افرا عبارتند از :

افرای سیاه : گیاهی است سریع الارشد و عامه پسند دو جنسی تنها پایه های نر آن    زینتی دارند .

• افرای دشتی ارزش تزیینی چندانی ندارد .
• افرای برگ چناری دارای برگهای شبیه چنارند .
• افرای سرخ دارای برگهای قرمز ارغوانی بوده و گیاهی است مناسب برای پر کردن فضای خالی بین درختان پا بلند
• افرای پوست رنگی : دارای پوستهای رنگی به رنگ قهوه ای ، خاکستری و. …

۱۷-۴- اقاقیا ( نام علمی Robinia spp ) درختی است با نهالهای شبیه به گل نخود به صورت خوشه های آویزان و بار   معطر که در اردیبهشت و خرداد ماه ظاهر می شوند . تقریبا در همه جا رشد می کنند ولی بهتر است در محلهای با بادهای شدید اجتناب نمود چون دارای ساقه های تردد و شکننده است .از واریته های آن می توان به دقایقهای سفید ، اقاقیای سرخ و اقاقیای چتری (پیوندی ) .

این گیاه زیاد متوقع نیست و در هر نوع خاک و هر شرایط آب وهوائی رشد می کند اما درخاکهای شود و خیلی کلیاتی نسبت به کمبود آهن حساس بوده علائم  کمبود را بصورت از رشدش و سفید شدگی در برگها نشان می دهد . این گیاه در مناطق آفتابی تا آفتاب سایه رشد خوبی دارد .

هرس در صورت لزوم از آبان تا بهمن انجام می شود .

تکثیر و ازدیاد آن از طریق بذر انجام می گیرد ، پیوند زنی ، پاجوش و ریشه جوش نیز از روشهای ازدیاد آن است .

۱۸-۴- ارغوان (نام علمی Cercis spp ) گیاهی است با ارتفاع حدود ۸ سانتی گراد که به کم آبی مقاومت خوبی دارد . ابتدا بصورت بوته رشد می کند . ، خوشه های گل نخود شکل و صورتی آن در روی شاخه های سخت قبل از آنکه برگهای ساده قلبی شکل آن ظاهر شوند باز می کردند . ارغوان گل سفید نیز وجود دارد .

درخاکهای گچی وآهکی بخوبی رشد می کند و نیاز به آفتاب کامل دارد . در صورت نیاز بعد از گلدهی شاخه های مسن و شکسته را می توان هرس نمود.

بذرکاری بهترین تکثیر ارغوان بون که بایستی مد نظر داشت معمولا در اواخر فروردین و اوائل اردیبهشت در عمق ۱ سانتی گراد با پوشش از ماسه کاشته شوند .

۱۹-۴- بید (نام علمی SaLix spp ) گیاهانی هستند با خصوصیات ذیل : سریع الرشد ، رطوبت پسند ، برگهای دراز و کشیده و دارای شاتونهای گل .

ازانواع آن می توان به بید سفید ، بید مجنون ، بید معلق ، بید سرخ ، بید براق ، بید قری ، بید بنفش ، بید مشک و … اشاره نمود . در خاکهای سومی عمقیق و آفتاب کامل بسیار عالی رشد می کند در اماکنی که دارای مانداب هستند مانند برکه های فضای سبز نیز رشد خوبی دارد .

شاخه های ناخواسته و پاجوش ها را می توان در زمستان حذف کرد . هرس شدید تر نیز برای واریته های پوست رنگی توصیه می شود .

سرشاخه های این گیاه به راحتی در آب ریشه دار می شوند .قله ، بذر کاری ، و پیوند زنی نیز از دیگر راههای تکثیر این گیاه است (پیوند بید قری روی بید معمولی ) .

۲۰-۴- چنار ( نام علمی Platanus spp ) درختی است پهن برگ و خزان کننده با رشدی خوب و نهایتا تا ارتفاع ۲۵ متر می رسد . برگها با پهنک دارای ۵ تا ۷ قطعه دندانه دار هستند و در زیر برگها کرکهائی دیده می شود . میوه ها توپا شکل و پشمالود دارای دنباله هستند که در پاییز می رسند .

تنها مشکل این درخت ایجاد آلرژی است که به خاطر کرده هایی است که در برگها جوان بیشتر وجود دارد . همچنین بعلت داشتن ریشه های سطحی در انتخاب محل کاشت آن بایستی وقت کافی بعمل آورد زیرا در مقابل بادهای تند مقاومت کمی از خود نشان می  دهند . در هر نوع خاک مرطوبی بخوبی رشد می کند ، در PH های قلیائی و خاکهای لومی ، سازش دارد . خاکهای خشک وجب ایجاد خسارت دراین گیاه خواهد شد ضمنا بهتر است در مکانهای آفتابی و آفتاب سایه کاشته شود .

در صورت لزوم بایستی ساقه های ناخواسته را در آبان تا بهمن از روی گیاه هرس نمود. بهترین دوش تکثیر این گیاه استفاده از قلمه های شاخه های پا جوش دو ساله ( یا یکساله قوی ) آنست . از طریق بذر نیز بیشتر می توان اقدام نمود .اما چون رشد نهالچه های آن بسیار کم است معمولا مرسوم نیست .

بایستی در نظر داشت که پایه های بوجود آمده از بذر معمولا قوی تر از پایه های حاصله ازقلمه هستند و توصیه می شود هر چند سال یکبار تکثیر غیر جنسی از طریق کاشت بذر اقدام به تولید نهال نمود چون احتمال می رود و اثرات خزان زودرس چنار در تیر ماه و کاهش مقاومت این گیاه به تنشهای محیطی دراثر ازدیاد همه ساله آن ازطریق قلمه می باشد که طی سالیان متمادی ادامه داشته و تشدید نیز شده است .